“Θεία Λένα”, η αγαπημένη παιδαγωγός και θεατρίνα
Γραμμένο απόv.psychogiosεπί 07/05/2023
Από το mixanitouxronou.gr
Μεγάλωσε μέσα από το ραδιόφωνο πολλές γενιές παιδιών. Ο πατέρας της είχε ιδιωτικό σχολείο που μετέφερε τους μαθητές με άμαξα την οποία έσερναν άλογα. Η Αντιγόνη Μεταξά γεννήθηκε στην Αθήνα το 1905. Ήταν στις αρχές της δεκαετίας του 1930 και συγκεκριμμένα το 1933 όταν ίδρυσε το “Θέατρο του Παιδιού”, τον πρώτο παιδικό θίασο στην Ελλάδα. Ήταν μια γυναίκα με πλατιά θεατρική και λογοτεχνική μόρφωση αλλά κυρίως με απεριόριστη αγάπη για τα παιδιά.
Τα παιδιά της εποχής εκείνης δεν είχαν βιομηχανικά και ηλεκτρονικά παιχνίδια, αλλά έπαιζαν στις αλάνες και έφτιαχναν παιχνίδια με υλικά από τη φύση, όπως τόξα, όπλα και ίσως παγίδες για πουλιά ή παρόμοια.
Έστηναν σεντόνια και έπαιζαν καραγκιόζη και φυσικά αυτοσχέδια σκετς, άρα μια απλοϊκή μορφή θεάτρου. Η θεία Λένα αξιοποίησε με τον καλύτερο τρόπο, την ανάγκη των παιδιών για θεατρικό παιχνίδι και ψυχαγωγία.
Η θεία Λένα των παιδιών
Σιγά σιγά το “Θέατρο του Παιδιού” συνεχίστηκε στο ραδιόφωνο και η Αντιγόνη Μεταξά έγινε πλέον η “Θεία Λένα” η αγαπημένη θεία όλων των παιδιών. Ο πατέρας της, ήταν ένας φιλελεύθερος Κεφαλλονίτης με προοδευτικό χαρακτήρα που είχε ιδρύσει το 1906 την Ελληνογαλλική Σχολή Μεταξά. Στο σχολείο υπήρχε παιδική ορχήστρα, παιδική χορωδία φουστανελοφόρων που έπαιρναν τότε μέρος στις πατριωτικές γιορτές, γήπεδο τένις αλλά και Λογιστικό τμήμα που τα παιδιά έκαναν ειδική πρακτική εξάσκηση.
Οι μαθητές μεταφέρονταν με λεωφορεία που τα έσερναν άλογα. Έτσι μεγαλωμένη, σε ένα ιδιαίτερα ζεστό και πνευματικό περιβάλλον με εξαιρετικούς δασκάλους ακολούθησε και εκείνη τον ίδιο δρόμο. Σπούδασε Παιδαγωγικά στο Παρίσι και το 1925 αποφοίτησε από το Ελληνικό Ωδείο με χρυσό μετάλλιο.
Μια δεύτερη Μαρίκα Κοτοπούλη
Όταν έπαιξε στην παράσταση”Στέλλα Βιολάντη” ο ίδιος ο Ξενόπουλος έγραψε στη στήλη του “Πνευματική Κίνησις” ένα άρθρο με τίτλο “Νέος Αστήρ”. Όντως η μικρή είχε απίστευτο ταλέντο. Μια δεύτερη Κοτοπούλη έλεγαν όλοι. Μετά από μια περιοδεία με το Βεάκη όμως εγκατέλειψε το θέατρο και αφοσιώθηκε στα παιδιά.
Έτσι το 1933 δημιουργείται στην Ελλάδα το Θέατρο του Παιδιού. Παρουσιάζει έργα από διάφορους συγγραφείς αλλά και δικά της. Η πρώτη της εκδοτική προσπάθεια ήταν η έκδοση τριών τόμων με δικά της έργα γραμμένα για παιδιά. Συνολικά έγραψε 53 βιβλία και είχε την επιμέλεια σε 250. Ανάμεσα σ’ αυτά και η πεντάτομη Παιδική Εγκυκλοπαίδεια το “Θέατρο του Παιδιού”. Το θέατρό της έδινε παραστάσεις κανονικά κάθε Κυριακή από το 1933 μέχρι την Κατοχή, που το έκλεισαν οι Ιταλοί και απαγόρευσαν τις παραστάσεις. Η Αντιγόνη Μεταξά ήταν ήδη για όλους η αγαπημένη “Θεία Λένα” του Ραδιοφώνου και η προϊσταμένη της “Ώρας του Παιδιού” στο ΕΙΡ. Από το 1967 στην ΥΕΝΕΔ δημιούργησε το πρώτο πρόγραμμα για παιδιά.
Έτσι τα παιδιά και φυσικά και οι γονείς έμαθαν να ακούν θεατρικές παραστάσεις. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε το πεντάτομο έργο της “Η Νέα Εγκυκλοπαίδεια του Παιδιού”, που απευθυνόταν κυρίως σε παιδιά και αποτελούσε την πλήρη έκδοση του έργου που είχε κυκλοφορήσει το 1953. Περιείχε θέματα βοηθητικά για τη σχολική ύλη του δημοτικού και των πρώτων τάξεων του Γυμνασίου. Αντί για φωτογραφίες και χάρτες είχε σκίτσα και απλοϊκές ζωγραφιές. Η Αντιγόνη Μεταξά παντρεύτηκε τον Κώστα Κροντηρά, πρώτο σκηνοθέτη στο χώρο της ραδιοφωνίας και συνεργάστηκε μαζί του. Για το σύνολο του έργου της τιμήθηκε απ΄την Ακαδημία ΑΘηνών. Η «Θεία Λένα» η αγαπημένη δασκάλα με τα κυματιστά μαλλιά και τα γαλανά μάτια συντρόφευε τα μικρά ελληνόπουλα απ΄τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής και τα άφησε το 1971 ενηλίκους πια. Η “Θεία Λένα” έγινε ένας καθημερινός επισκέπτης σε όλα τα ελληνικά σπίτια, καθώς μέσα από τα ραδιόφωνο ήταν πάντα εκεί και το μήνυμά της ήταν πάντα απλό και χρήσιμο για τα παιδιά και τους γονείς. Πόσες εκπομπές μπορούν να ισχυριστούν σήμερα το ίδιο;…