Κυνηγός Ναζί, τραγουδιστής όπερας, αιώνια ερωτευμένος με τη Γκίτε Λι – Ο ανθρώπινος Κόμης Δράκουλας

Όταν ο Κρίστοφερ Λι χρίστηκε ιππότης από τη βασίλισσα Ελισάβετ Β’ το 2009, ο ηθοποιός ξεκαθάρισε πώς θα ήθελε να τον θυμούνται. Και, κυρίως, πώς δεν θα ήθελε να τον θυμούνται. Ερωτηθείς από δημοσιογράφο για τους ρόλους για τους οποίους ήταν πιο περήφανος, ο Λι ανέφερε τον Count Dooku από το Star Wars: Η επίθεση των κλώνων, του 2002, πριν από τον Κόμη Δράκουλα, τον οποίο υποδύθηκε επίσημα σε 10 ταινίες.

Αναφέρθηκε επίσης στο δράμα Jinnah (1998), στο οποίο υποδύθηκε τον ιδρυτή του Πακιστάν, τον κακό Scaramanga από την ταινία του James Bond, Ο Άνθρωπος με το Χρυσό Πιστόλι (1974) και τον χαρακτήρα του Saruman στην τριλογία Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών (2001-03), συγχαίροντας τον εαυτό του που κατάφερε να παραμείνει δημοφιλής μεταξύ διαφορετικών γενεών.

Μετά την απάντησή του, ο δημοσιογράφος τον ευχαρίστησε, αναφερόμενος σε αυτόν ως «Κρίστοφερ Λι, ο βασιλιάς του τρόμου», μια φράση που έκανε ξαφνικά την έκφραση του Λι να αλλάξει: «Σας παρακαλώ, μη με περιγράφετε ως «θρύλο του τρόμου». Έχω προχωρήσει από αυτό».

Το υλικό της συνέντευξης διασώθηκε στο ντοκιμαντέρ «Η ζωή και οι θάνατοι του Κρίστοφερ Λι» (The Life and Deaths of Christopher Lee), σε σκηνοθεσία Jon Spira, το οποίο μόλις κυκλοφόρησε μέσω του Movistar Plus+.

Η ταινία εστιάζει στην επιθυμία του ηθοποιού να μην συνδεθεί άμεσα με το είδος: με μια μοχθηρή κούκλα να τον εκπροσωπεί και πλούσιο αρχειακό υλικό από τον αριθμό των ταινιών τρόμου που γύρισε (όσο κι αν σε μια άλλη συνέντευξή του για το Photoplay εκνεύρισε τους θαυμαστές του ξεκινώντας ένα παραλήρημα ότι η μόνη του ταινία τρόμου ήταν του 1957, Η Μάσκα του Φρανκενστάιν), ο Spira προσεγγίζει τον Λι ως το κατεξοχήν πρόσωπο της βρετανικής εταιρείας Hammer Film Productions, υποδυόμενος χαρακτήρες για τους οποίους, θέλοντας και μη, χάραξε μια θέση στην ιστορία του κινηματογράφου.

Ήταν ο Δράκουλας, ήταν η Μούμια, ήταν το τέρας του Φρανκενστάιν και, εκτός εταιρίας Hammer, έπαιξε επίσης πέντε φορές τον Φου Μαντσού, χωρίς αυτό να επισκιάζει τις μετέπειτα επιτυχίες του ή το αντίστροφο.

Η βιογραφία του Λι, ωστόσο, είναι αρκετά έντονη για να υπογραμμίσει ότι οι πιο αλλόκοτοι φανταστικοί χαρακτήρες του δεν τον εντυπωσίασαν. Το The Life and Deaths of Christopher Lee αφηγείται ο κωμικός Peter Serafinowicz, ο οποίος μιμείται τη φωνή του καθώς απαγγέλλει αποσπάσματα από τα απομνημονεύματά του.

Γιος κόμισσας και αντισυνταγματάρχη, η οικογένειά του από την πλευρά της μητέρας του, οι Καραντίνι, υποτίθεται ότι κατάγονταν από τον Καρλομάγνο. Όταν χώρισαν, εκείνη παντρεύτηκε έναν τραπεζίτη που είχε μακρινή συγγένεια με τον στρατηγό της Συνομοσπονδίας Ρόμπερτ Ε. Λι, ο οποίος ήταν επίσης θείος του Ίαν Φλέμινγκ, του δημιουργού του Τζέιμς Μποντ.

Ως παιδί, μέσω οικογενειακών σχέσεων, γνώρισε τους δολοφόνους του Ρασπούτιν (τον οποίο θα υποδυόταν στην ομώνυμη ταινία του 1966) και επίσης παρακολούθησε στη Γαλλία τον θάνατο του Eugen Weidmann, του τελευταίου ανθρώπου που εκτελέστηκε δημοσίως με γκιλοτίνα. Διασταυρώθηκε επίσης με τον J.R.R. Tolkien. Αν και το στοιχείο που πάντα προκαλούσε τη μεγαλύτερη περιέργεια είναι ο ρόλος του κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, για τον οποίο δεν αποκάλυψε σχεδόν τίποτα υπό την κάλυψη της πράξης περί επίσημων μυστικών που υπέγραψε.

Πολέμησε στη RAF και συνεργάστηκε επίσης με Ιταλούς αντάρτες (μεταξύ των οποίων ήταν και ο δεύτερος θείος του, Nicolò Carandini), ένας σύνδεσμος μέσω του οποίου λέγεται ότι έγινε φίλος με τον Josip Broz Tito, ο οποίος αργότερα έγινε ηγέτης της Γιουγκοσλαβίας.

Και βοήθησε στο κυνήγι των ναζιστών εγκληματιών πολέμου σε ειδικές επιχειρήσεις, θέμα για το οποίο επίσης δεν έριξε φως. «Συμμετείχε σε πολυάριθμες επιχειρήσεις σαμποτάζ και συνεργάστηκε με αντάρτες πίσω από τις εχθρικές γραμμές, καθώς και σε στοχευμένες δολοφονίες», αναφέρει στο ντοκιμαντέρ ο φίλος του Τζον Λάντις, ο οποίος τον σκηνοθέτησε στις ταινίες «The Stupids» (1996) και «Burke & Hare» (2010), αν και ο σκηνοθέτης παραδέχεται ότι ακόμη και το να μεθύσει ο Λι δεν είχε ως αποτέλεσμα να αποκαλύψει τίποτα για την εμπειρία του ως κυνηγός των Ναζί.

Οι μελετητές της στρατιωτικής ιστορίας έχουν, ωστόσο, αμφισβητήσει ορισμένες αφηγήσεις του Λι (ο οποίος ισχυρίστηκε επίσης ότι πολέμησε ως εθελοντής στη Φινλανδία εναντίον της ΕΣΣΔ ως ανήλικος), κατηγορώντας τον ότι μεγαλοποιούσε τα κατορθώματά του ή ότι επέτρεπε σε άλλους να το κάνουν διατηρώντας μια σιωπή που εξυπηρετούσε τον εαυτό του.

Στα γυρίσματα του θανάτου του Σάρουμαν για την ταινία Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών: The Return of the King (2003), η συζήτησή του με τον Πίτερ Τζάκσον για το πώς θα έπρεπε να πεθάνει ο χαρακτήρας ήταν, από την άποψη αυτή, πολυσυζητημένη.

«Θυμάμαι ότι όντως είπα στον Πίτερ: «Έχεις ιδέα τι είδους θόρυβος γίνεται όταν κάποιος μαχαιρώνεται πισώπλατα; Γιατί εγώ ξέρω», εξήγησε ο Λι σε συνέντευξή του στα extras του DVD.

«Συνέχισε να μιλάει για κάποιο πολύ μυστικό κομμάτι του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου», αφηγήθηκε ο Τζάκσον από την πλευρά του. «Φαινόταν να έχει ειδικές γνώσεις, οπότε δεν προχώρησα περαιτέρω στο θέμα».

Η ταινία του Σπίρα ασχολείται επίσης με τη συγκρουσιακή σχέση του Λι με το έργο του. Ενώ ο Πίτερ Κούσινγκ, ο αιώνιος συμπρωταγωνιστής του (ο Κούσινγκ ως άνθρωπος, ο Λι ως τέρας), ή ο σύγχρονος του Βίνσεντ Πράις ήταν άνετοι και ευτυχισμένοι με τη θέση τους ως αστέρες του είδους του τρόμου, ο άνθρωπος που βρήκε στον Δράκουλα και τον Φου Μαντσού τα ιδιαίτερα σισύφεια έργα του δεν έκρυβε τη δυσαρέσκεια που ένιωθε για πολλές από τις ταινίες του και ζήλευε την αύρα κύρους του Μάικλ Κέιν.

«Του είπα ότι είχα δει όλες τις ταινίες του και μου απάντησε ότι με λυπόταν», διηγείται κατά τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ ο σκηνοθέτης Τζο Ντάντε, ο οποίος συνεργάστηκε με τον Λι στο Γκρέμλινς 2 (1990). Το 2007 ο Λι τιμήθηκε με το παγκόσμιο ρεκόρ Γκίνες ως ο ηθοποιός με τους περισσότερους αναγνωρισμένους ρόλους στην οθόνη, για τους 244 που είχε τότε στο ενεργητικό του.

Οι πολεμικές πληγές του Λι δεν ήταν μόνο οι σταυροφορίες του κατά των Ναζί: κουβαλούσε, επίσης, μια ουλή από τη στιγμή που ο Έρολ Φλιν παραλίγο να αποκόψει ένα δάχτυλο από το δεξί του χέρι στα γυρίσματα της ταινίας Ο Μαύρος Πρίγκιπας (1955). Έμπειρος στην ξιφασκία, στην αρχή της καριέρας του προσλήφθηκε για να πολεμήσει σε ταινίες περιπέτειας με αστέρες όπως ο Φλιν, ο Γκρέγκορι Πεκ ή ο Μπερτ Λάνκαστερ, οι οποίοι είχαν την τύχη να συμβουλεύονται από τον Λι, καθώς δεν είχαν την τεχνογνωσία για να κάνουν τις ξιφομαχίες να φαίνονται ρεαλιστικές.

Ο Λι – του οποίου η κούραση και το typecasting παραλίγο να τον οδηγήσουν σε μια παρακμή όπως εκείνη του βαμπιρικού προκατόχου του, Μπέλα Λουγκόζι (ο Αυστροουγγρικάνος πέρασε την καριέρα του μετανιώνοντας που δεν έλαβε τις ευκαιρίες που έλαβε ο αντίπαλός του, Μπόρις Καρλόφ) – ήταν ένας πυλώνας του εργοστασίου Hammer Horror παρά τον εαυτό του.

«Δεν μπορείς να καταλάβεις τη χρυσή εποχή του κινηματογράφου τρόμου στη δεκαετία του 1960 χωρίς την παρουσία του Λι», λέει ο Juan Manuel Corral, συγγραφέας του βιβλίου Christopher Lee: Beyond Horror (2013). «Ήταν ένα απαραίτητο κομμάτι στη μεταμόρφωση του κλασικού τέρατος που δεκαετίες νωρίτερα είχε επιβληθεί από τις ασπρόμαυρες ταινίες της Universal, παρουσιάζοντας πιο επιθετικά, αιματηρά, σιβυλλικά, ακόμη και ερωτικά πλάσματα».

Η αναγέννηση του Κρίστοφερ Λι στα τελευταία στάδια της καριέρας του καθοδηγήθηκε από σκηνοθέτες που είχαν μεγαλώσει θαυμάζοντας τις ταινίες του, όπως ο Τιμ Μπάρτον, ο Πίτερ Τζάκσον ή ο Τζορτζ Λούκας, γεγονός που με τη σειρά του οδήγησε σε ένα πρωτοφανές καθεστώς αναγνώρισης.

Δεν θα ήταν ο μόνος του θρίαμβος στο τέλος της ζωής του: το 2013, σε ηλικία 91 ετών, έγινε ο γηραιότερος άνθρωπος που είχε μια επιτυχία στο Top 20 του Billboard χάρη στο χριστουγεννιάτικο heavy metal τραγούδι Jingle Hell.

Στην προσωπική του ζωή, ο Λι ήταν παντρεμένος από το 1961 με το μοντέλο από τη Δανία, Γκίτε Κρόνκε, με την οποία απέκτησε μία κόρη, την Κριστίνα, το 1963, και έμειναν μαζί μέχρι το τέλος της ζωής του, το 2015.