Η ιστορία της Παλαιστίνης

Ένα χρονολόγιο με τα σημαντικότερα γεγονότα στην ιστορία της Παλαιστίνης, από το 1881, οπότε έγινε η πρώτη μαζική μετανάστευση εβραίων στους Αγίους Τόπους, έως σήμερα.

1881: Η πρώτη μαζική μετανάστευση εβραίων στους Αγίους Τόπους, κυρίως από τη Ρωσία και την Υεμένη.

1896: Δημοσιεύεται το «Der Judenstaat» («Το κράτος των Εβραίων»), η «βίβλος» του σιωνισμού, από τον βιεννέζο δημοσιογράφο Τέοντορ Χερτζλ.

1897: Γίνεται το πρώτο Σιωνιστικό Κογκρέσο στη Βασιλεία.

1916: Υπογράφεται η αγγλογαλλική συμφωνία Σάικς – Πικό, προσχέδιο «μοιράσματος» της πετρελαιοφόρου Μέσης Ανατολής σε ζώνες επιρροής.

1917: Ενώ οι Άραβες νικούν τους Οθωμανούς και ονειρεύονται ανεξαρτησία, ο βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Άρθουρ Μπάλφουρ, υπογράφει τη διακήρυξη που φέρει τ’ όνομά του, και υπόσχεται στους σιωνιστές μια πατρίδα στην Παλαιστίνη. Παρ’ όλ’ αυτά, τον επόμενο χρόνο η Αγγλία καταλαμβάνει την περιοχή.

1920: Βάσει της Συνθήκης των Βερσαλλιών (28 Ιουνίου 1919), η Μεγάλη Βρετανία αναλαμβάνει τη διοίκηση του σημερινού Ισραήλ, ξεπουλώντας τους Άραβες συμμάχους της. Την ίδια περίοδο ξαναρχίζει η εντατική μετανάστευση και ιδρύεται η πρώτη σιωνιστική ένοπλη ομάδα αυτοπροστασίας («Χαγκάνα»). Μετά την εμφάνισης της «Χαγκάνα», οι Βρετανοί τονίζουν ότι δεν επιδιώκουν να μετατρέψουν ολόκληρη την Παλαιστίνη σε εθνική εστία των Εβραίων, θέτουν τις προϋποθέσεις για τη συγκρότηση νομοθετικού συμβουλίου (αποτελούμενο από Άραβες και Εβραίους) και εξαγγέλλουν ότι στο εξής κριτήριο για την εισροή εβραίων μεταναστών θα είναι η ικανότητα απορρόφησής τους από την παλαιστινιακή οικονομία. Τελικά, όμως, το συμβούλιο δεν δημιουργείται, λόγω αντιδράσεων και από τις δύο πλευρές.

1929: Καθώς η συνεχής έλευση Εβραίων αλλοιώνει τα πληθυσμιακά χαρακτηριστικά, οι Άραβες εξεγείρονται και σκοτώνουν 130 άτομα. Το Λονδίνο συνιστά τον περιορισμό της ανάπτυξης της εβραϊκής εθνικής εστίας και ανακοινώνει νέους περιορισμούς σχετικά με τη μετανάστευση των Εβραίων και την αγορά γαιών από τη σιωνιστική κίνηση. Οι αντιδράσεις, όμως, αναγκάζουν τη Μεγάλη Βρετανία να παραιτηθεί από την προσπάθεια. Έτσι οι συγκρούσεις κλιμακώνονται ως 1936, όποτε ξεσπούν κανονικές ένοπλες μάχες μεταξύ Αράβων και Εβραίων με βρετανική ανοχή.

1937: Ενώ ο ξεσηκωμός των παλαιστινίων βρίσκεται σε εξέλιξη, η Μεγάλη Βρετανία ανακοινώνει σχέδιο «μοιράσματος» των Αγίων Τόπων μεταξύ Εβραίων και Αράβων. Όλο και μεγαλύτερος αριθμός εβραίων συρρέει στην Παλαιστίνη, λόγω των διωγμών από τους Ναζί.

1944: Η εβραϊκή οργάνωση «Ιργκούν», με επικεφλής τον κατοπινό ισραηλινό πρωθυπουργό Μενεχέμ Μπέγκιν, κηρύσσει τον πόλεμο στους Βρετανούς.

1947: Αποφασίζεται από τον ΟΗΕ η διαίρεση της Παλαιστίνης (Εβραϊκό Κράτος 55%, Παλαιστινιακό Κράτος 43%, Ιερουσαλήμ διεθνής πόλη). Οι Άραβες αρνούνται και καθώς στρατεύματα συγκεντρώνονται γύρω από τους εβραϊκούς οικισμούς, ο Μπεν Γκουριόν κηρύσσει την ανεξαρτησία του Ισραήλ το 1948. Ακολουθεί ο πρώτος αραβο-ισραηλινός πόλεμος, στον οποίο οι Ισραηλινοί νικούν και περίπου 750.000 Παλαιστίνιοι αναγκάζονται να γίνουν πρόσφυγες.

1956: Ο αιγύπτιος ηγέτης Νάσερ εθνικοποιεί το κανάλι του Σουέζ, με αποτέλεσμα να δεχθεί συντονισμένη επίθεση από τη Μεγάλη Βρετανία, τη Γαλλία και το Ισραήλ. Οι ΗΠΑ, όμως, παίρνουν το μέρος της Αιγύπτου και η τριεθνής συμμαχία αναγκάζεται σε υποχώρηση. Με την παρέμβασή τους αυτή, οι ΗΠΑ κερδίζουν το ρόλο του «ρυθμιστή» της περιοχής, ρόλο που μέχρι τότε διαδραμάτιζε η Μεγάλη Βρετανία.

1967: Υπό την καθοδήγηση του Νάσερ συγκεντρώνονται αραβικά στρατεύματα στα ισραηλινά σύνορα, αλλά δέχονται αιφνιδιαστική επίθεση. Ο πόλεμος διαρκεί μόλις έξι μέρες και έχει ως αποτέλεσμα τη συντριβή των Αράβων και των υπερδιπλασιασμό των εδαφών του Ισραήλ. Ο ΟΗΕ αντιδρά εκδίδοντας το ψήφισμα 242, το οποίο προβλέπει άμεση αποχώρηση των Ισραηλινών από τα Κατεχόμενα. Η εφαρμογή του συγκεκριμένου ψηφίσματος ακόμη εκκρεμεί.

1968: Η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνη, η οποία ιδρύθηκε το 1964, παρουσιάζει σύνταγμα και απαιτεί την άμεση ίδρυση παλαιστινιακού κράτους. Τον επόμενο χρόνο ο αρχηγός της Φατάχ, Γιάσερ Αραφάτ, εκλέγεται αρχηγός της οργάνωσης.

1987: Ξεσπά η πρώτη Ιντιφάντα. Ιδρύεται η «Χαμάς» («Κίνημα Ισλαμικής Αντίστασης»), η παλαιστινική οργάνωση, που τα επόμενα χρόνια θα παίξει πρωτεύοντα ρόλο στην Ισραηλινο-Παλαιστινιακή διαμάχη.

1993: Υπογράφεται η συμφωνία του Όσλο μεταξύ της PLO και του κράτους του Ισραήλ. Αρχιτέκτονες της συμφωνίας, οι ηγέτες των δύο μερών Γιτζάκ Ράμπιν και Γιάσερ Αραφάτ, υπό την αιγίδα του αμερικανού προέδρου Μπιλ Κλίντον. Αποφασίζεται η αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας και αναγνωρίζεται το δικαίωμα των παλαιστινίων να ελέγχουν τα του οίκου τους με τη δημιουργία της Παλαιστινιακής Αρχής.

2000: Ξεσπά η δεύτερη Ιντιφάντα.

2002: Το Ισραήλ αναγείρει τείχος κατά μήκος της Δυτικής Όχθης για να προστατεύσει τα εδάφη του από τις παλαιστινιακές επιθέσεις αυτοκτονίας.

2003: Παρουσιάζεται ο «Οδικός Χάρτης», ένα σχέδιο για τη λύση της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης, που προτάθηκε από το λεγόμενο κουαρτέτο (ΗΠΑ, Ε.Ε, ΟΗΕ, Ρωσία).

2004: Επιχείρηση «Μέρες Μετάνοιας»: Οι Ισραηλινοί εισβάλουν στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας, σε απάντηση της εκτόξευσης πυραύλων Κασάμ από παλαιστίνιους μαχητές κατά του Ισραήλ, με θύματα δύο παιδιά. Από την επιχείρηση των Ισραηλινών σκοτώνονται περίπου 130 Παλαιστίνιοι. Ένα μήνα αργότερα, ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής, Γιάσερ Αραφάτ, πεθαίνει κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες και τον διαδέχεται ο Μαχμούτ Αμπάς.

2005: Ισραηλινές δυνάμεις και έποικοι αποχωρούν από τη βόρεια Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας. Τρεις μήνες αργότερα (Δεκέμβριος) ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Αριέλ Σαρόν, υφίσταται εγκεφαλικό επεισόδιο και τον διαδέχεται ο Εχούντ Όλμερτ.

2006: Η «Χαμάς» κερδίζει την πλειοψηφία τω εδρών στις παλαιστινιακές εκλογές.

2006: Επιχείρηση «Καλοκαιρινή Βροχή»: Οι Ισραηλινοί εισβάλουν και πάλι στη Γάζα, μετά την αιχμαλωσία ενός στρατιώτη από παλαιστίνιους μαχητές. Η ισλαμική οργάνωση Χεζμπολάχ επιτίθεται από το νότιο Λίβανο κατά του Ισραήλ, αιχμαλωτίζει δύο ισραηλινούς στρατιώτες και σκοτώνει άλλους οκτώ. Το Ισραήλ απαντά με αεροπορικές επιδρομές κατά του Λιβάνου και ναυτικό αποκλεισμό της χώρας.

2007: Η «Χαμάς» και η «Φατάχ» αποφασίζουν τον διαμοιρασμό της εξουσίας στα παλαιστινιακά εδάφη. Η «Χαμάς» αναλαμβάνει την εξουσία στη Λωρίδα της Γάζας και εκδιώκει την «Χαμάς».

2008: Το Ισραήλ εξαπολύει αεροπορική επιδρομή στη Λωρίδα της Γάζας, με στόχο τη «Χαμάς». Τουλάχιστον 225 άτομα σκοτώνονται και 700 τραυματίζονται.

2010: Ισραηλινοί στρατιώτες πραγματοποιούν καταδρομική επιχείρηση σε πλοία που επιχειρούν να σπάσουν το ναυτικό αποκλεισμό και να μεταφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα. Πολλοί ακτιβιστές, κυρίως Τούρκοι, σκοτώνονται ή τραυματίζονται. 32 Έλληνες που συμμετέχουν στην αποστολή συλλαμβάνονται και θα επαναπατριστούν τρεις μέρες αργότερα. Η επίθεση προκαλεί διεθνή κατακραυγή, ενώ οι Ισραηλινοί κάνουν λόγο για «πράξη αυτοάμυνας».

2011:«Χαμάς» και «Φατάχ» συμφιλιώνονται.

2012: Η μεγαλύτερη επιδρομή του Ισραήλ στην Γάζα, μετά το 2008, σε αντίποινα για τον βομβαρδισμό εδαφών του από ρουκέτες της «Χαμάς»

2014: Μετά την απαγωγή και τη δολοφονία τριών νεαρών ισραηλινών στα μέσα Ιουνίου στη Δυτική Όχθη, οι Ισραηλινοί εξαπολύουν στρατιωτική επιχείρηση με την κωδική ονομασία «Ακλόνητος Βράχος» εναντίον της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας στις 8 Ιουλίου. 1410 Παλαιστίνιοι νεκροί και 59 Ισραηλινοί (31 Ιουλίου).