Parasocial: Η λέξη της χρονιάς για το 2025 – Τι σημαίνει
Written by v.psychogios on 01/12/2025
Από το documentonews.gr / Parasocial ή «παρακοινωνικός» / AP Images
«Το φαινόμενο του 2025».
«Parasocial», ή αλλιώς «παρακοινωνικός», είναι η λέξη της χρονιάς για το 2025 σύμφωνα με το λεξικό Cambridge.
Ως «παρακοινωνικότητα» ορίζεται η σχέση «που αφορά ή σχετίζεται με τη σύνδεση που αισθάνεται κάποιος με μία διασημότητα που δεν γνωρίζει στην πραγματική ζωή».
Ο όρος εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1956, όταν κοινωνιολόγοι του Πανεπιστημίου του Σικάγου παρατήρησαν ότι οι τηλεθεατές αναπτύσσουν «παρακοινωνικές» σχέσεις με προσωπικότητες της οθόνης, αντικατοπτρίζοντας τους δεσμούς τους με την οικογένεια και τους φίλους τους – με τη διαφορά ότι πρόκειται για μια μονόδρομη προσκόλληση.
Οι «ασύμμετρες» σχέσεις έχουν πολλαπλασιαστεί στη σημερινή εποχή λόγω των social media και πλέον από το ΑΙ. «Εκατομμύρια άνθρωποι έχουν παρακοινωνικές σχέσεις. Τα δεδομένα το αποδεικνύουν, με την ιστοσελίδα του Cambridge Dictionary να σημειώνει αύξηση στις αναζητήσεις για τον όρο «παρακοινωνικός».Το λεξικό ανέφερε τον αρραβώνα της Τέιλορ Σουίφτ με τον αστέρα του αμερικανικού φούτμπολ, Τράβις Κέλτσε και το άλμπουμ της Λίλι Άλεν, West End Girl ως τις πιο «παρακοινωνικές».
Η Σιμόν Σναλ, καθηγήτρια κοινωνικής ψυχολογίας στο Κέιμπριτζ, δήλωσε στον Guardian ότι «οι παρακοινωνικές σχέσεις έχουν επαναπροσδιορίσει τους θαυμαστές, τις διασημότητες και την αλληλεπίδραση των φανς με το ΑΙ».
Πρόσθεσε ότι οι άνθρωποι «έχουν στραφεί προς τους influencers καθώς η εμπιστοσύνη στα παραδοσιακά ΜΜΕ καταρρέει, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε “ανθυγιεινή αλληλεπίδραση” με αστέρες των social media. Παραδείγματα “παρακοινωνικής” συμπεριφοράς, όπως με την Τέιλορ Σουίφτ, μπορούν να οδηγήσουν σε εμμονικές ερμηνείες των στίχων στα τραγούδια της, αλλά και σε έντονες συζητήσεις στο διαδίκτυο».
Την ίδια ώρα, οι νέοι δείχνουν «ευάλωτοι» απέναντι στα chatbots και την ψευδαίσθηση που προσφέρουν στο χτίσιμο κοινωνικών σχέσεων.
«Οι παρακοινωνικές τάσεις αποκτούν μια νέα διάσταση, καθώς πολλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης όπως το ChatGPT ως «φίλους», που προσφέρουν θετικές επιβεβαιώσεις, ή ως υποκατάστατο της θεραπείας», είπε η Σναλ.
Παράλληλα, το λεξικό Cambridge πρόσθεσε ή ενημέρωσε αρκετές λέξεις σχετικές με το ΑΙ συμπεριλαμβανομένης της λέξης «slop», που αναφέρεται σε μαζικά παραγόμενες, παράλογες εικόνες και βίντεο τεχνητής νοημοσύνης που γεμίζουν τα social media. Μια άλλη λέξη είναι «memeify», η πράξη της μετατροπής μιας εικόνας σε meme που διαδίδεται γρήγορα στο διαδίκτυο.