Μια ελάχιστη χειρονομία, μια μεγάλη δήλωση
Γραμμένο απόv.psychogiosεπί 08/06/2024
Σκίτσο του Πέτρου Ζερβού
Από το efsyn.gr /
ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ Νόρα Ράλλη & info307news Πάνος ΚωνσταντόπουλοςΧρησιμοποιώντας το πιο «κοσμικό» κομμάτι των Κανών, αυτό των εμφανίσεων και των φωτογραφιών στο κόκκινο χαλί, τόλμησε να στείλει μ’ ένα φόρεμα και μια κίνηση ένα μήνυμα κατά της παλαιστινιακής γενοκτονίας το οποίο ταξίδεψε παντού
Eίναι Αυστραλή ηθοποιός, θεάτρου και κινηματογράφου, σημείο αναφοράς τόσο στο Χόλιγουντ όσο και παγκοσμίως για τη φινετσάτη ομορφιά της και το αξεπέραστο ταλέντο της. Εχει ξεχωρίσει για την ικανότητά της να μεταμορφώνεται σε ό,τι της ζητηθεί –ακόμη και σε άντρα (ερμήνευσε εξαιρετικά τον Μπομπ Ντίλαν). Εχει κερδίσει ήδη δύο Οσκαρ (Α’ Γυναικείου Ρόλου για την ταινία του 2013 «Θλιμμένη Τζάσμιν» και ένα Β’ Γυναικείου Ρόλου το 2004 για τον «Ιπτάμενο Κροίσο»), τέσσερις Χρυσές Σφαίρες, τέσσερα Βραβεία BAFTA και τρία Βραβεία του Σωματείου Αμερικανών Ηθοποιών. Αλλά αυτό είναι το λιγότερο.
Το σημαντικότερο είναι πως η Κέιτ Μπλάνσετ, στα 55 χρόνια της, έχει κατορθώσει όχι μόνο να συμμετάσχει σε πραγματικά καλές ταινίες όλων των ειδών, αφήνοντας ταυτόχρονα σπουδαίες ερμηνείες και στο θέατρο, αλλά και να παίρνει πάντα σαφή πολιτική θέση δίχως να ακούγεται «πολιτική». Ετσι μπορεί να μιλάει με λόγια αλλά και με πράξεις ελεύθερα για ζητήματα σοβαρά όπως το γυναικείο ή το Παλαιστινιακό, περνώντας το μήνυμά της με κύρος και σχεδόν καθολική αποδοχή. Ποτέ δεν έχει ακουστεί κάτι λιγότερο από υπέροχο για την ίδια, ποτέ δεν έχει αφήσει την υψηλή αισθητική της εκτός οθόνης, σκηνής ή μικροφώνου. Ποτέ δεν έχει σιωπήσει. Και πάντα αυτό γίνεται με τον δικό της ξεχωριστό τρόπο.
Αυτό συνέβη και πριν από λίγες ημέρες στις Κάνες, στο 77ο Φεστιβάλ, όταν η Μπλάνσετ μετέφερε το μήνυμα με σαφήνεια: φόρεσε ένα φόρεμα (πανέμορφο, να τα λέμε κι αυτά) από τη συλλογή Υψηλής Ραπτικής του οίκου Ζαν-Πολ Γκοτιέ και τον σχεδιαστή Χάιντερ Ακερμαν. Η «είδηση» θα τελείωνε εκεί, στις στήλες των «κοσμικών», αν η ίδια είχε αφήσει το φόρεμα ως είχε αρχικά: μαύρο μπροστά, πράσινο του λάιμ πίσω και λιλά φόδρα. Αντί γι’ αυτό όμως η Μπλάνσετ μαζί με τη συνεργάτιδά της, ισχυρή στιλίστρια του Λος Αντζελες, Ελίζαμπεθ Στιούαρντ, επέλεξαν να μετατρέψουν το κόκκινο χαλί σε μια δήλωση (ή θα ήταν καλύτερα να το πούμε «παντιέρα»;) υπέρ της Παλαιστίνης: το μαύρο στο φόρεμα παρέμεινε, ωστόσο το λάιμ έγινε σχεδόν λευκό και σηκώνοντάς το φανερωνόταν ένα πράσινο ίδιο με αυτό που φέρει η σημαία της Παλαιστίνης. Μαζί με το κόκκινο από το χαλί, το λευκό, το μαύρο και το πράσινο του φορέματος, όλα μαζί ήταν ξεκάθαρα μια έμμεση παραπομπή και μια άμεση απεύθυνση. «Είμαι με την Παλαιστίνη».
Η ίδια η ηθοποιός, η οποία βρέθηκε στις Κάνες με αφορμή την προβολή της ταινίας «The Apprentice» που αφηγείται την ιστορία του νεαρού Τραμπ, δεν σχολίασε τίποτε –χρειαζόταν να πει κάτι άλλο; Είχε κάνει το τόλμημα. Σε μια Ευρώπη όπου καθηγητές, Παλαιστίνιοι και μη, όταν πάνε να μιλήσουν σε εκδήλωση για την ειρήνη εβραϊκής διοργάνωσης βλέπουν να τους απαγορεύεται η είσοδος στη χώρα (σ.σ. Γερμανία) λες και είναι σεσημασμένοι τρομοκράτες. Και σε έναν κόσμο όπου δεν επιτρέπεται καν οι φοιτητές να διαδηλώσουν υπέρ μιας ασύλληπτης γενοκτονίας εις βάρος αμάχων και ενός αρχαίου λαού δίχως πατρίδα, σε αυτό τον κόσμο λοιπόν, ναι, αυτή η φαινομενικά απλή πράξη είναι τόλμημα. Αλλωστε η Μπλάνσετ είχε ζητήσει ήδη από τον περασμένο Νοέμβριο στο Ευρωκοινοβούλιο κατάπαυση του πυρός και υποστήριξη των προσφύγων.
Δεν ήταν λίγες οι Παλαιστίνιες πανεπιστημιακοί που σχολίασαν την κίνηση της Μπλάνσετ: «Οταν μεγαλώσω, θέλω να γίνω η Κέιτ Μπλάνσετ και να μπορώ να σκεφτώ ότι το χαλί είναι ήδη κόκκινο και μπορώ απλά να φορέσω ένα ασπρόμαυρο φόρεμα με πράσινη φόδρα για να κάνω μια τόσο ηχηρή δήλωση» έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης η δρ Ζαχίρα Τζέισερ, παλαιστινιακής καταγωγής αναπληρώτρια καθηγήτρια στο University of Sussex Business School. «Αυτό που έκανε η Κέιτ θυμίζει την πρώτη Ιντιφάντα του 1987» έγραψε η επίσης παλαιστινιακής καταγωγής Αμερικανίδα ιστορικός, επιμελήτρια, συγγραφέας και ερευνήτρια στον τομέα της μόδας, Ουάφα Γκνάιμ. «Τότε οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι έθεσαν εκτός νόμου τη σημαία των Παλαιστινίων, συλλαμβάνοντας όποιον την έφερε. Για να παρακάμψουν την απαγόρευση, οι γυναίκες χρησιμοποιούσαν το σώμα τους για να εκφράσουν την ιστορία τους κεντώντας τα χρώματα της σημαίας τους στα φορέματά τους. Το φόρεμα της Κέιτ μου θυμίζει αυτό. Ακόμα και μόνο με τον τρόπο που κράτησε την ουρά, με την άκρη του δαχτύλου της, κάνει σαφές το μήνυμά της» συνέχισε.
Δυστυχώς, αν και στα φετινά Οσκαρ είχαμε δει σπουδαίους ηθοποιούς να φοράνε τη χαρακτηριστική κόκκινη κονκάρδα υπέρ της Παλαιστίνης, κάτι παρόμοιο δεν συνέβη στις Κάνες. Μόνο η Μπλάνσετ τόλμησε. Ενα κορίτσι που έχασε τον πατέρα του από καρδιακή προσβολή όταν ήταν 10 ετών (ακόμη δεν αντέχει να μιλάει γι’ αυτό), που αναγκάστηκε να δουλέψει από πολύ μικρή και που παρ’ όλα τα εκατομμύρια που έχει πλέον λέει πως «ανήκει στη μεσαία τάξη», καθώς έτσι νιώθει ακόμη. Γι’ αυτό και τολμά –γιατί δεν είναι σαν όλους τους άλλους.
Γιατί την επιλέξαμε
Γιατί πήρε θέση στο πιο σοβαρό ζήτημα στον κόσμο, που είναι η γενοκτονία ενός ολόκληρου λαού που τιμωρείσαι ακόμη κι αν πεις το όνομά του: Παλαιστίνιοι! Γιατί το έκανε εύσχημα και τολμηρά: ούτε χασμουρήθηκε, ούτε υποβίβασε κανέναν. Σήκωσε απλώς το φόρεμά της στη μεγαλύτερη κινηματογραφική διοργάνωση της Ευρώπης και κάπως «μαγικά» δημιουργήθηκε η παλαιστινιακή σημαία. Εστω και ως συμβολική κίνηση είναι τολμηρή. Ειδικά σε μια Ευρώπη που καλύπτει στην πλειονότητά της τα εγκλήματα κατά της Παλαιστίνης από το κράτος του Ισραήλ.
