34 αποφθέγματα του Μαρσέλ Προυστ με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατό του
Γραμμένο απόv.psychogiosεπί 18/11/2022
Ο Μαρσέλ Προυστ γεννήθηκε στην πόλη Ωτέιγ (στο νοτιο-δυτικό τομέα του τότε αστικού 16ου διαμερίσματος του Παρισιού) στις 10 Ιουλίου 1871. Ο Γάλλος συγγραφέας κέρδισε την αιωνιότητα από ένα και μόνο έργο του, το μυθιστόρημα-ποταμός «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο» («À la recherche du temps perdu»), που θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα του 20ου αιώνα. Πέθανε στο Παρίσι στις 18 Νοεμβρίου 1922 από πνευμονία, σε ηλικία 51 ετών.
- Αν θέλουμε να κάνουμε υποφερτή την πραγματικότητα πρέπει όλοι να τρέφουμε κάνα δυο φαντασιώσεις.
- Αν μια μικρή ονειροπόληση είναι επικίνδυνη, η θεραπεία δεν είναι να ονειρευόμαστε λιγότερο, αλλά να ονειρευόμαστε περισσότερο, να ονειρευόμαστε όλη την ώρα.
- Ας αφήσουμε τις όμορφες γυναίκες για τους άντρες που δεν έχουν φαντασία.
- Ας είμαστε ευγνώμονες για τους ανθρώπους που μας κάνουν ευτυχισμένους. Είναι οι υπέροχοι κηπουροί που κάνουν τις ψυχές μας να ανθίζουν.
- Δεν μας απονέμεται η σοφία. Πρέπει να την ανακαλύψουμε μόνοι μας, μετά από ένα ταξίδι που κανένας δεν μπορεί να κάνει για λογαριασμό μας ή να μας γλιτώσει από αυτό.
- Δεν υπάρχουν ίσως ημέρες της παιδικής μας ηλικίας που να τις ζήσαμε τόσο απόλυτα, όσο εκείνες που πιστέψαμε ότι τις αφήσαμε να φύγουν χωρίς να τις ζήσουμε, εκείνες που τις περάσαμε με ένα βιβλίο αγαπημένο.
- Είναι γλυκό, σε όλες τις ηλικίες, να αφήνεσαι να σε οδηγεί η φαντασία.
- Είναι η φαντασία μας που ευθύνεται για τον έρωτα, όχι το άλλο πρόσωπο.
- Είναι σε στιγμές αρρώστιας που αναγκαζόμαστε να αναγνωρίσουμε ότι ζούμε όχι μόνοι, αλλά μαζί με ένα πλάσμα από διαφορετικό βασίλειο, κόσμους ολόκληρους μακριά, το οποίο δεν μας γνωρίζει και από το οποίο είναι αδύνατον να κάνουμε τον εαυτό μας κατανοητό: το σώμα μας.
- Η αγάπη είναι ο χώρος και ο χρόνος που μετριούνται με την καρδιά.
- Η αληθινή ζωή, η ζωή που τελικά μένει ανοιχτή και φωτισμένη, η μόνη ζωή που έχει κατά συνέπεια πραγματικά βιωθεί, είναι η λογοτεχνία.
- Η ασθένεια είναι ο πιο πειστικός γιατρός. Στην καλοσύνη και στη σοφία δίνουμε μόνο υποσχέσεις. Στον πόνο υπακούμε.
- Η επιθυμία για κάτι τα κάνει όλα να ανθίζουν. Η απόκτηση αυτού του κάτι τα κάνει όλα να μαραίνονται και να ξεθωριάζουν.
- Η ευτυχία είναι ευεργετική για το σώμα, αλλά η λύπη είναι εκείνη η οποία αναπτύσσει τις δυνάμεις του νου.
- Η ευτυχία θεραπεύει το σώμα, μόνο η θλίψη αναπτύσσει τη δύναμη του νου.
- Η μοιχεία δίνει καινούργια ανάσα ζωής σε γάμους που έχουν αφεθεί να πεθάνουν.
- Η ψυχή σου είναι ένα σκοτεινό δάσος. Τα δέντρα όμως είναι ενός συγκεκριμένου είδους: είναι γενεαλογικά δέντρα.
- Κάθε αναγνώστης, ουσιαστικά, βρίσκει τον εαυτό του σε ένα βιβλίο. Η δουλειά του συγγραφέα δεν είναι τίποτε περισσότερο από ένα είδος οπτικού μέσου, το οποίο κάνει εφικτό στον αναγνώστη να διακρίνει αυτό που, χωρίς το συγκεκριμένο βιβλίο, πιθανόν δεν θα είχε ποτέ δει από μόνος του.
- Μην περιμένεις τη ζωή. Μην κάνεις όνειρα γι’ αυτήν. Έχε στο μυαλό σου, ανά πάσα στιγμή, ότι το θαύμα βρίσκεται στο εδώ και στο τώρα.
- Μπορεί κανείς όλα όσα δεν εξαρτώνται από τη δική του θέληση.
- Ο έρωτας είναι ένα χτυπητό παράδειγμα για το πόσο μικρή σημασία έχει για μας η πραγματικότητα.
- Ο έρωτας είναι καθαρά υποκειμενικός. Αγαπάμε όχι αληθινά όντα, αλλά όντα που εμείς οι ίδιοι διαπλάσαμε με τη φαντασία μας.
- Ο προορισμός μου δεν είναι πια ένα μέρος, αλλά μάλλον ένας καινούργιος τρόπος να βλέπω τα πράγματα.
- Ο χρόνος που αλλάζει τους ανθρώπους δεν αλλάζει την εντύπωση που έχουμε γι’ αυτούς.
- Οι αληθινοί παράδεισοι είναι οι παράδεισοι που έχουν χαθεί.
- Οι άνθρωποι μπορεί να έχουν πολλά διαφορετικά πάθη. Το αληθινό είναι αυτό για χάρη του οποίου είναι έτοιμοι να εγκαταλείψουν τους άλλους.
- Οι άνθρωποι που δεν είναι ερωτευμένοι, δεν καταλαβαίνουν πώς έναν έξυπνος άντρας μπορεί να υποφέρει πραγματικά εξαιτίας μιας συνηθισμένης γυναίκας. Είναι σαν να εκπλήσσεσαι που η χολέρα μπορεί να προσβάλλει τους πάντες. Αυτός ο ασήμαντος βάκιλος…
- Οτιδήποτε μεγάλο στον κόσμο προέρχεται από τους νευρωτικούς. Αυτοί μόνο έχουν θεμελιώσει τις θρησκείες μας κι έχουν δημιουργήσει τα μεγάλα αριστουργήματα.
- Πολύ συχνά, για να καταλάβουμε πως είμαστε ερωτευμένοι, ίσως μάλιστα και για να ερωτευτούμε, πρέπει να φτάσει η ώρα του χωρισμού.
- Στην πραγματικότητα, κάθε αναγνώστης είναι, καθώς διαβάζει, αναγνώστης του ίδιου του του εαυτού.
- Συχνά είναι πολύ δύσκολο να υπομένουμε τα δάκρυα που εμείς οι ίδιοι προκαλέσαμε.
- Σ’ ένα χωρισμό, αυτός που δεν είναι πραγματικά ερωτευμένος είναι εκείνος που λέει τα πιο τρυφερά λόγια.
- Τα ψέματα είναι απαραίτητα στον άνθρωπο. Είναι, ίσως, εξίσου σημαντικά με την αναζήτηση της ηδονής και, επιπλέον, υπαγορεύονται απ’ αυτήν την αναζήτηση.
- Το θράσος είναι χρήσιμο σ’ αυτούς που ξέρουν να εκμεταλλεύονται τις ευκαιρίες.