Και τώρα τι;

Κυκλοφορώ στους δρόμους της πόλης με τη γεύση της φρίκης στο στόμα. Συγχωρήστε με, πρέπει να μιλήσω πολύ προσωπικά, και μάλλον πολύ πολιτικά.

Αφήνοντας την αστυνομία και τη Δικαιοσύνη να κάνουν τη δουλειά τους, να βρουν πόσοι και ποιοι ευθύνονται για τους δεκάδες ή εκατοντάδες βιασμούς ενός παιδιού -ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί αν υπάρχουν άλλα θύματα- και μετά να τους τιμωρήσουν όπως προβλέπει ο νόμος, παραμένω οργισμένη. Η οργή μου δεν μπορεί να περιγραφεί με λέξεις, δεν μπορεί να εκφραστεί με πράξεις.

Είναι για μένα παράξενο: με συλλαμβάνω να παρακολουθώ τα δελτία ειδήσεων, να διαβάζω τις νέες αποκαλύψεις για αυτήν τη φρικώδη υπόθεση και να λέω: «Το περίμενα. Αργησαν, αλλά το βρήκαν τελικά». Και τότε, παρά το κλιμακούμενο αίσθημα φρίκης αναμιγμένης με αηδία, τρέμω, για μένα κυρίως, μήπως έπαθα αυτό που έλεγε κάποτε ο Μάνος Χατζιδάκις: ότι συνηθίζω το τέρας, γιατί αυτό θα σημαίνει ότι έχω αρχίσει να του μοιάζω. Πόσοι από εμάς έχουμε αρχίσει να του μοιάζουμε;

Οταν στην εφηβική ηλικία διάβασα τον «Καπετάν Μιχάλη», είχα τρομάξει με την κουβέντα που είχε πει ο ίδιος ο Καπετάν Μιχάλης στον δάσκαλο, όταν πήγε για πρώτη φορά στο σχολείο ο μικρός γιος του: «Κρέας δικό σου, κόκαλα δικά μου. Κάμε τον άνθρωπο». Αλλες εποχές, άλλα ήθη, μια άλλη κοσμοθεωρία, αλλά στο αθώο και καθαρό τότε μυαλό μου δεν μπορούσε να χωρέσει πώς η χρήση βίας μπορεί κάποιον να τον κάνει άνθρωπο. Ακόμη πιστεύω πως μόνο να καταστρέψει μπορεί. Η βία γεννά μόνο βία και καταστροφή.

Και φυσικά η υπόθεση του Κολωνού είναι βαθιά πολιτική υπόθεση: έχει να κάνει με αυτό που είναι μια κοινωνία και πώς δομείται και πώς οι θεσμοί της αναπαράγουν τις κυρίαρχες σχέσεις εξουσίας (πατριαρχία, σεξισμό, κοινωνικές ανισότητες και φτώχεια) και πώς με υποκρισία, πίσω από «ιερούς» κι ανέγγιχτους θεσμούς (Εκκλησία, οικογένεια), συγκαλύπτουν συχνά εγκλήματα, αφήνοντας τον αδύναμο -τον όποιο αδύναμο- έρμαιο σε κάθε κίνδυνο. Χωρίς να του δίνεται η δυνατότητα να αντιδράσει.

Το θύμα ήταν παιδί – κορίτσι εν προκειμένω, αλλά έχουν βρεθεί σε παρόμοια θέση και αγόρια. Ενα παιδί δεν μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό του από τη φτώχεια, από την κατάχρηση, από τη βία. Κι ενώ η μόνη «δουλειά του» θα έπρεπε να είναι το σχολείο και να κάνει όνειρα για το μέλλον, χρειάστηκε να εργαστεί. Και κάποιοι το βίασαν πολλαπλά γι’ αυτό: στο σώμα, στην ψυχή. Ακόμη βιάζεται, στις οθόνες και στις ιστοσελίδες και στους προσεκτικά διατυπωμένους τίτλους ΜΜΕ, που εμμέσως, και στο πλαίσιο της λογικής ότι αυτά που «πουλάνε» είναι το αίμα, το στέμμα και το σπέρμα, αναπαράγουν μια σειρά από στερεότυπα. Μαζί τους και «δημοσιογράφοι» και δημοσιολογούντες, που αποδίδουν μερίδιο ευθύνης στο θύμα. Γιατί το θύμα δεν μπορεί να αμυνθεί – δεν ξέρει να το κάνει.

Εύχομαι, με όση δύναμη έχω, κάποια στιγμή να μπορέσει να το ξεπεράσει όλο αυτό και να ζήσει όπως αξίζει σε κάθε άνθρωπο να ζει: με ειρήνη και ανθρώπους που θα το αγαπούν. Να μη στερηθεί αυτά που χρειάζεται κάποιος για να προχωρήσει στη ζωή του: σεβασμό, εκπαίδευση και φροντίδα.

Η ιστορία αυτή έχει μεγάλη ουρά και πιθανώς δεν έχουμε ακόμη καταλάβει πόσοι και ποιοι εμπλέκονται. Πράγματα νέα θα έρθουν στο φως και η υπόθεση θα πάρει τον δρόμο της Δικαιοσύνης. Αυτό που κανείς μας δεν ξέρει είναι πώς οι κοινωνίες θα πάψουν να κρύβονται πίσω από το δάχτυλό τους. Αυτή είναι πλέον η ουσία. Γιατί αν νομίζουμε ότι αν τιμωρηθούν οι προφανείς, και ίσως οι άλλοι 213 (;) επίδοξοι βιαστές, το πρόβλημα λύθηκε, είμαστε όλοι βαθιά νυχτωμένοι. Μέτρο του πολιτισμού μας είναι πώς φερόμαστε στον πιο αδύναμο. Γι’ αυτό το ζήτημα του 12χρονου κοριτσιού είναι βαθιά πολιτικό – γιατί αυτό το παιδί είναι το παιδί όλων μας. Και αποτύχαμε να του δώσουμε αυτό που δικαιούται.