100-mile state of mind | Μια ιστορία του Kilian Jornet

Ο Kílian Jornet είναι Ισπανός επαγγελματίας δρομέας μεγάλων αποστάσεων και ορειβάτης σκι. Θεωρείται ευρέως ως ένας από τους μεγαλύτερους δρομείς όλων των εποχών και έχει κερδίσει μερικούς από τους πιο διάσημους υπερμαραθωνίους, συμπεριλαμβανομένων των Ultra-Trail du Mont-Blanc, Grand Raid, ̍Western States και ̍Hardrock.

Ο Jornet κατέχει το ταχύτερο γνωστό ρεκόρ για την ανάβαση και κατάβαση μεγάλων βουνών, συμπεριλαμβανομένων των Matterhorn και Mont Blanc. Ακόμη, κατέχει το ρεκόρ 24ωρης ανάβασης σε ανηφορικό σκι: 23.864 μέτρα.

Το μονοπάτι της μικρότερης αντίστασης μπορεί να φαντάζει δελεαστικό, ακόμη και για έναν υπερ-δρομέα όπως ο Kilian Jornet.

Οι άνθρωποι είναι φτιαγμένοι να αναζητούν την εύκολη διέξοδο. Διαθέτουν επίσης μια έμφυτη ανάγκη για κίνηση. Αυτά τα δύο ένστικτα συγκρούονται μεταξύ τους όταν ένας αγώνας δρόμου διαρκεί επί 15-20 ώρες ή και παραπάνω. “Αυτή η εσωτερική πάλη είναι πολύ ενδιαφέρουσα και αποτελεί μέρος της ομορφιάς της απόστασης των 100 μιλίων”, λέει ο Kilian. “Υπάρχουν πολλές στιγμές επώδυνες. Και υπάρχουν στιγμές πολύ βαρετές που θες απλά να σταματήσεις. Να χαλαρώσεις. Να κάνεις άλλα πράγματα, αντί να σκέφτεσαι το επόμενο βήμα, το μεθεπόμενο. Αλλά αυτό είναι κομμάτι της πρόκλησης και της ομορφιάς – η μονοτονία”.

Τα “εκατό μίλια” αποτελούν ένα μεγάλο επίτευγμα για τους περισσότερους υπερ-δρομείς. 100 μίλια, δηλαδή περίπου 166 χιλιόμετρα, κυρίως σε μονοπάτια και ορεινές διαδρομές. Ο αθλητής συνήθως τα διανύει κατά τη διάρκεια της νύχτας και τον εξουθενώνουν τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά. Είναι χρονοβόρα, σκληρά και τρομακτικά. Σε εμβληματικούς αγώνες όπως οι UTMB, Hardrock 100 και Western States, ο γνωστός Καταλανός έχει μετατραπεί από παιδί-θαύμα σε φιλόσοφο, έπειτα από το επιτυχημένο του ντεμπούτο των εκατό μιλίων στο Σαμονί το 2008. Ήταν ένα είδος μαθητείας στη φθορά. “Πριν από μερικά χρόνια, όταν επρόκειτο να τρέξω εκατό μίλια -ακόμη κι αν ήμουν σε πολύ καλή φόρμα- δεν ήξερα πόσο εξουθενωμένος θα ήμουν ή σε τι κατάσταση θα ήταν τα πόδια μου”. Πλέον η απόσταση μοιάζει περισσότερο με έναν παλιό εχθρό που σέβεται, αλλά δεν φοβάται. “Τώρα η απόσταση δεν με φοβίζει – είναι απλώς μια μεγάλη μέρα και τίποτα περισσότερο. Νομίζω ότι είναι πολύ ενδιαφέρον το πως αλλάζουμε. Τώρα πια ξέρω ότι το σώμα μου θα το διαχειριστεί και ότι ο αγώνας μπορεί να είναι μικρότερος ή μεγαλύτερος σε διάρκεια ανάλογα τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσω. Τώρα το νιώθω σαν κάτι φυσιολογικό -δεν είναι κάτι τρομερό- είναι μια πολύ πιο διαφορετική προσέγγιση”.

Το “κάτι φυσιολογικό” είναι μια χαρακτηριστική έκφραση του Jornet. Όσοι γνωρίζουν τον Kilian ξέρουν πως υποβαθμίζει τα επιτεύγματά του. Η προσωπικότητά του εκτός αγώνων είναι ήσυχη και ανεπιτήδευτη – είναι απίστευτα σεμνός και προσιτός για αστέρι του ultra running. Αλλά, όπως κάθε μεγάλος αθλητής, μέσα του κρύβεται ένα ανταγωνιστικό ζώο που έχει επαναπροσδιορίσει τον τρόπο με τον οποίο διεξάγονται οι αγώνες των εκατό χιλιομέτρων. “Χωρίς συναισθήματα, αυτός είναι ο στόχος. Ξοδεύεις ενέργεια στα συναισθήματα. Όταν παίρνεις αποφάσεις, τα συναισθήματα είναι αυτά που σε επηρεάζουν να επιλέξεις το ένα ή το άλλο. Το οποίο είναι πολύ καλό στη ζωή, αλλά όταν αγωνίζεσαι, δεν είναι η καλύτερη προσέγγιση”. Του πήρε πολύ καιρό για να μάθει, αλλά αυτές τις μέρες τα συναισθήματα στους αγώνες χρησιμοποιούνται σχεδόν σαν καύσιμα, ενώ νοητικά, ο ορθολογισμός είναι ο κυρίαρχος του παιχνιδιού. “Προσπαθώ να απολαμβάνω το συναίσθημα – είτε πρόκειται για πόνο, θυμό, ενθουσιασμό ή ικανοποίηση. Απορροφήστε τα συναισθήματα, γιατί είναι όμορφο να τα νιώθετε, αλλά μην τα αφήνετε να καθορίζουν τις αποφάσεις σας. Προσπαθώ να χρησιμοποιώ τη λογική περισσότερο από το συναίσθημα. Προσπαθώ να είμαι ψυχρός κατά τη διάρκεια ενός αγώνα. Διαχωρίστε αυτό που αισθάνεστε και το πως αντιδράτε σε αυτά τα συναισθήματα. Ακούγεται εύκολο, αλλά χρειάστηκαν χρόνια για να μάθω να διαχωρίζω το κέρδος και το αποτέλεσμα των συναισθημάτων”.

Λένε ότι το να τρέξεις έναν αγώνα εκατό χιλιομέτρων είναι σαν να αναπαράγεις μια ολόκληρη ζωή. Να βιώνεις τα πάνω και τα κάτω της, τον θυμό και τη χαρά της. Καθώς και τα περιστασιακά ξεσπάσματα πόνου και απάθειας. “Δεν έχει σημασία πόσο καλά προετοιμασμένος είσαι -καθώς συσσωρεύονται οι ώρες, αυτά τα συναισθήματα θα εμφανιστούν. Δεν μπορείς πραγματικά να τα αγνοήσεις και να προσπαθήσεις να σκεφτείς άλλα πράγματα. Σε αυτές τις στιγμές είναι χρήσιμη η αγαπημένη ενασχόληση της προ- iPad γενιάς, όπως στις μακρινές αποστάσεις με το αυτοκίνητο. “Είναι το μέτρημα. Μετρώ πάνω, μετρώ κάτω όπως: “Εντάξει, είμαι στο 11ο, 12ο, 13ο χιλιόμετρο…” ή “Μου απομένουν 70 χιλιόμετρα, 60 χιλιόμετρα, 50 χιλιόμετρα…”. Μετράω προς τα πάνω. Μετράω αντίστροφα. Μετράω βήματα. Μετρώ θερμίδες. Μετρώ τα πράγματα που βλέπω… “Εντάξει, τώρα μου έχουν μείνει τρία ποτάμια!” Δεν έχω κάποιο mantra, αλλά θα μπορούσαν να είναι άλλα πράγματα, όπως ενθαρρυντικές φράσεις, συγκέντρωση στην αναπνοή ή να κοιτάω τα τοπία. Ό,τι κι αν είναι, βοηθάει στο να εστιάζει κάπου αλλού το μυαλό”.

Μετά από πενταετή αποχή από τους αγώνες 100 μιλίων, ο Kilian έτρεξε το 2022 σε έναν αγώνα 100 μιλίων στη Skåne της Σουηδίας. Τον αντιμετώπισε καθαρά ως αγώνα προπόνησης, καθώς είχε ως στόχο “να δοκιμάσει νέα προϊόντα, πειραματιζόμενος με 100 γραμμάρια υδατανθράκων ανά ώρα”. Στη συνέχεια, επέστρεψε στο Silverton του Colorado για τον αγώνα Hardrock 100, τον Ιούλιο του 2022. Τον ίδιο αγώνα που είχε κερδίσει το 2017, αφού εξάρθρωσε τον ώμο του σε μια πτώση μετά από μόλις 13 μίλια, ολοκληρώνοντας τα υπόλοιπα 87 μίλια – 138 χιλιόμετρα – με το χέρι του δεμένο με αυτοσχέδιο ιμάντα στήριξης.

Αυτή τη φορά, σε έναν πανέμορφα βίαιο αγώνα μέσα από τα βουνά του Σαν Χουάν, έτρεξε παρέα με τον φίλο και ίσως μεγαλύτερο αντίπαλό του, Francois D’Haene. Άλλος ένας τρόπος για να περάσουν οι ώρες. “Είναι ωραίο να έχεις παρέα γιατί μοιράζεσαι την ευθύνη για τον καθορισμό του ρυθμού ή της τακτικής. Στις δύσκολες στιγμές, προσπαθείτε να μείνετε ο ένας με τον άλλον -είναι ωραίο. Και πιο εύκολο να διαχειριστείς τα σκαμπανεβάσματα”. Μια ώθηση στην τελευταία ανάβαση έκανε τον Kilian να κατορθώσει να ανακτήσει το ρεκόρ διαδρομής μετά από 21 ώρες και 36 λεπτά αγώνα.

Τώρα τον περιμένει μία εκ νέου γνωριμία με το UTMB, αν και κουβαλάει ελαφρά στους ώμους του τη φρενίτιδα και το βάρος των προσδοκιών που συνοδεύουν την επιστροφή του. “Δεν νομίζω ότι η διαφημιστική εκστρατεία με επηρεάζει πολύ τώρα. Ξέρεις πώς προπονείσαι -δεν είναι ότι αν ενθουσιαστείς περισσότερο, γίνεσαι πιο δυνατός. Είσαι ενθουσιασμένος επειδή θέλεις να αγωνιστείς, όχι επειδή ο ενθουσιασμός σου επιτρέπει να κάνεις περισσότερα από αυτά για τα οποία έχεις προπονηθεί”.

Όπως πάντα, με τον Kilian Jornet, η έλξη βρίσκεται κάπου πιο βαθιά, εγκεφαλικά. “Είναι σαν να βρίσκεσαι σε μια φούσκα -είσαι κάπου αλλού. Αυτή η κατάσταση είναι πολύ, πολύ ενδιαφέρουσα στα αγωνίσματα μεγάλων αποστάσεων”, λέει. “Το σώμα σου κινείται προς μια κατεύθυνση και το μυαλό σου βρίσκεται σε μια άλλη διαδρομή – κινείται με άλλο τρόπο”.