Τοξικότητα

Ενας από τους διαδεδομένους νεολογισμούς, με τον οποίο το Καθεστώς συνεχίζει εμμονικά να συκοφαντεί τον, έτσι κι αλλιώς νικημένο, βασικό πολιτικό του αντίπαλο, τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., εξυπηρετώντας συγχρόνως το αφήγημα της «υγιούς, σοβαρής πολιτικής δυνάμεως» για τον εαυτό του, είναι βέβαια η «τοξικότητα».

Εξαιτίας της έλλειψης πρωτογενούς πολιτικής σκέψης, το think tank της Νέας Δημοκρατίας πηγαίνει με τον συρμό, με τη μόδα γενικώς, αντλώντας ιδεολογικά όπλα από τον αφρό των ημερών, από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου εκεί κυρίως επιπλέει, σαν ακαθαρσία στον υπόνομο, αυτή η λέξη-πολυεργαλείο, η τοξικότητα.

Τι είναι η τοξικότητα; Ποιο είναι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των τοξικών ανθρώπων, των τοξικών σχέσεων, του τοξικού εργασιακού περιβάλλοντος, ή ακόμα και των τοξικών κομμάτων, όπως υποστηρίζουν οι ογκόλιθοι της γαλάζιας διανόησης; Λοιπόν, εδώ τα πράγματα είναι συγκεχυμένα: το διαδίκτυο βρίθει άρθρων, που κινούνται από την εκλαϊκευμένη παπάτζα μέχρι τις παρυφές της σοβαρής ψυχολογικής ανάλυσης.

Από ό,τι κατάλαβα, οι τοξικοί άνθρωποι είναι εκείνοι που εκπέμπουν αρνητισμό, που διαβάλλουν τους γύρω τους, που υπονομεύουν όποια καλή προσπάθεια κάνουν οι άλλοι, που κουτσομπολεύουν και συκοφαντούν, γειώνοντας ό,τι θετικό βλέπουν γύρω τους, ώστε όλοι να καταντήσουν στο τέλος όπως οι ίδιοι: γρουσούζηδες, μελαγχολικοί και πικραμένοι, θρασύδειλοι και αποτυχημένοι, που αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στην ιστορία που λέει πως εάν δεν έχουν μια κατσίκα, ενώ ο γείτονάς τους έχει, αυτοί δεν θα προσευχηθούν να αποκτήσουν κι εκείνοι μία, αλλά να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα…

Η «τοξικότητα» βγήκε «λέξη της χρονιάς» το 2018 στο Λεξικό του Οξφορντ, κι από τότε διαδόθηκε παντού, στον δημόσιο και ιδιωτικό λόγο, σαν πανδημία, εξοβελίζοντας τον «ναρκισσισμό», που είναι ένας αναγνωρισμένος όρος της ψυχολογίας. Η τοξικότητα, ουσιαστικά, σημαίνει τα πάντα και τίποτα – δεν έχει, ακόμα τουλάχιστον, επίσημο ψυχολογικό ορισμό. Ετσι, ο καθένας κι η καθεμιά χρησιμοποιούν τον όρο κατά το δοκούν, για να ντύσουν τη λεξιπενία τους με ένα καινούργιο, φανταχτερό περιτύλιγμα: τοξικά ζώδια, τοξικοί γονείς, τοξικοί εραστές, κι ένα σωρό άλλες βλακείες, που φυσικά δεν θα μπορούσαν να μείνουν αναξιοποίητες από το κυβερνών κόμμα, που θέλει να μιλάει τη γλώσσα τού σήμερα.

Οπότε, εμείς τι κάνουμε; Τι άλλο από το να ανατρέξουμε στις πηγές. Η Γουικιπίντια λέει πως «τοξικότητα είναι η διαβάθμιση του εγγενούς φυσικοχημικού γνωρίσματος μιας χημικής ουσίας (ή μιας ένωσης) να προκαλέσει βλάβη σε έναν οργανισμό». Το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας βασικά συμφωνεί: ο ελληνογενής ξένος όρος «τοξικότητα», ως απόδοση του γαλλικού «toxicité», που εμφανίστηκε το 1894, είναι η ιδιότητα μιας ουσίας να προκαλεί τοξικά φαινόμενα, δηλαδή δηλητηριάσεις. Και τίποτα άλλο – το λεξικό δεν αναφέρει καμιά μεταφορική σημασία της λέξης.

Αρα, η τοξικότητα είναι η ιδιότητα του τοξικού, δηλαδή αυτού που περιέχει δηλητήριο. Ετυμολογικά, ο τοξικός προέρχεται από το τόξο, το γνωστό πανάρχαιο όπλο με το καμπύλο, μακρύ στέλεχος και τη χορδή, που εκτοξεύει βέλη. Το Λεξικό λέει πως η σημερινή σημασία της λέξης «τοξικός» οφείλεται στην αρχαία συνεκφορά «τοξικόν φάρμακον», που ήταν το δηλητήριο με το οποίο άλειφαν οι αρχαίοι πολεμιστές τις αιχμές των βελών! Από το τόξο λοιπόν προέκυψαν όλοι οι σχετικοί ξένοι όροι, το αγγλικό toxic, το γαλλικό toxique, αλλά και το toxine, η γνωστή μας τοξίνη.

Η μόνη αληθινή τοξικότητα είναι η συστημική διασπορά της ιδιωτείας.

–

Η Διαχείριση της τοξικότητας στις σχέσεις

– Αποφύγετε τη λέξη «συγγνώμη»: είναι τακτική των χειριστικών ατόμων να δημιουργούν τύψεις και ενοχές. Οταν απολογούμαστε, απλά κάνουμε χειρότερα τα πράγματα δίνοντας περαιτέρω χώρο να επαναλαμβάνονται χειριστικές συμπεριφορές.

– Θέστε τα όριά σας: η τοξική προσωπικότητα αθετεί και καταπατεί κάθε όριο. Πόσο μάλλον όταν δεν τα έχουμε θέσει ξεκάθαρα από την πλευρά μας. Εκφραστείτε συγκεκριμένα και με σαφήνεια.