Τι Είναι η Άνοια; Συμπτωματα, Στάδια και Αντιμετώπι
Written by v.psychogios on 22/03/2024
Από το doctorhomecare.gr / ΔΡ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΩΣΤΟΓΛΑΝΗΣ / 12.2022
Τι Είναι η Άνοια;
Η άνοια είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την πτώση της γνωστικής λειτουργίας, η οποία αναφέρεται στις νοητικές διαδικασίες που χρησιμοποιούμε για να σκεφτόμαστε, να θυμόμαστε και να μαθαίνουμε. Αυτές οι γνωστικές ικανότητες είναι απαραίτητες για καθημερινές δραστηριότητες όπως η προσοχή, η λήψη αποφάσεων και η αλληλεπίδραση με άλλους.
Ο όρος “άνοια” επομένως δεν αναφέρεται σε μία νοσολογική οντότητα αλλά σε ένα σύνολο συμπτωμάτων, τα οποία μπορεί να οφείλονται σε άλλα αίτια με κοινό χαρακτηριστικό την προσβολή τμημάτων του εγκεφάλου που εμπλέκονται με τις γνωστικές λειτουργίες.
Υπάρχουν πολλά είδη άνοιας ενώ συχνά τα συμπτώματα δεν περιορίζονται σε νοητικές λειτουργίες αλλά πλήττουν και τη διάθεση, τη συμπεριφορά, τις κινητικές ικανότητες.
Η άνοια συνδέεται συχνά με τη γήρανση, αλλά μπορεί επίσης να εμφανιστεί ως αποτέλεσμα εγκεφαλικού τραυματισμού ή ασθένειας.
Η πιο κοινή αιτία άνοιας είναι η νόσος Αλτσχάιμερ, η οποία είναι μια προοδευτική κατάσταση που επηρεάζει τον εγκέφαλο και οδηγεί σε μείωση της γνωστικής λειτουργίας.
Παλαιότερα υπήρχε η αντίληψη πως η άνοια μπορεί να οφείλεται στην ηλικία (γεροντική άνοια) σήμερα έχει αποδειχθεί οτι αυτό δεν ευσταθεί καθώς είναι το αποτέλεσμα διακριτών παθολογικών διεργασιών στον εγκέφαλο που αφενός δεν πλήττουν όλους τους ηλικιωμένους και αφετέρου μπορεί να εμφανιστούν και σε νεότερες ηλικίες. Άλλες αιτίες άνοιας περιλαμβάνουν το εγκεφαλικό επεισόδιο, τη νόσο του Πάρκινσον και τη χρόνια κατάχρηση αλκοόλ.
Τα συμπτώματα της άνοιας μπορεί να ποικίλλουν, αλλά συνήθως περιλαμβάνουν απώλεια μνήμης, δυσκολία στην επικοινωνία και αλλαγές στη συμπεριφορά και την προσωπικότητα.
Τα άτομα με άνοια μπορεί να δυσκολεύονται να θυμηθούν πρόσφατα γεγονότα ή οικεία άτομα και μέρη και μπορεί να δυσκολεύονται να βρουν τις σωστές λέξεις όταν μιλούν ή γράφουν. Μπορεί επίσης να βιώσουν αλλαγές στη διάθεση και τη συμπεριφορά τους, όπως να γίνουν ανήσυχοι ή ταραγμένοι ή να χάσουν το ενδιαφέρον τους για δραστηριότητες που τους απολάμβαναν.
Ο εντοπισμός και η αναγνώριση των πρώιμων συμπτωμάτων της άνοιας είναι σημαντική καθώς κάποια είδη είναι αναστρέψιμα αν αναγνωριστούν έγκαιρα ενώ ακόμα και για τις μη αναστρέψιμες καταστάσεις, η πρόγνωση είναι κατά κανόνα καλύτερη όταν η θεραπεία ξεκινάει νωρίς.
Η άνοια είναι μια προοδευτική κατάσταση, που σημαίνει ότι συνήθως χειροτερεύει με την πάροδο του χρόνου. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, τα συμπτώματα της άνοιας μπορεί να γίνουν πιο σοβαρά και να παρεμποδίσουν την ικανότητα του ατόμου να εκτελεί καθημερινές δραστηριότητες. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια της ανεξαρτησίας και στην ανάγκη για βοήθεια σε δραστηριότητες της καθημερινής ζωής, όπως το μπάνιο, το ντύσιμο και το φαγητό.
Δεν υπάρχει θεραπεία για την άνοια, αλλά υπάρχουν θεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων και να επιβραδύνουν την εξέλιξη της νόσου. Αυτές οι θεραπείες μπορεί να περιλαμβάνουν φάρμακα, θεραπείες και υπηρεσίες υποστήριξης για να βοηθήσουν τα άτομα με άνοια και τους φροντιστές τους. Είναι σημαντικό να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια εάν εσείς ή ένα αγαπημένο σας πρόσωπο αντιμετωπίζετε συμπτώματα άνοιας, έτσι ώστε να μπορεί να γίνει σωστή διάγνωση και να τεθεί σε εφαρμογή ένα κατάλληλο σχέδιο θεραπείας.
Με τον όρο άνοια χαρακτηρίζεται μια κατάσταση κατά την οποία αναπτύσσονται συμπτώματα εξασθένησης των νοητικών λειτουργιών, όπως για παράδειγμα στη μνήμη, στο λόγο, στην αντίληψη ή στην κρίση. Ισοδύναμες ονομασίες αποτελούν οι: “ανοϊκή συνδρομή” και “μείζονα νευρογνωστική διαταραχή”. Τα συμπτώματα αυτά θα πρέπει να είναι αρκετά έντονα ώστε να επηρεάσουν την καθημερινότητα και την ικανότητα του ατόμου για ανεξάρτητη διαβίωση. Το κριτήριο αυτό όμως είναι σημαντικό καθώς είναι αυτό που θα διακρίνει την άνοια από άλλες καταστάσεις όπως η φυσιολογική εξασθένηση των λειτουργιών με την πρόοδο της ηλικίας.
Η πιο συνηθισμένη μορφή άνοιας είναι η νόσος Alzheimer και ενώ παλαιότερα υπήρχε η αντίληψη πως η άνοια μπορεί να οφείλεται στην ηλικία (γεροντική άνοια) σήμερα έχει αποδειχθεί οτι αυτό δεν ευσταθεί καθώς είναι το αποτέλεσμα διακριτών παθολογικών διεργασιών στον εγκέφαλο που αφενός δεν πλήττουν όλους τους ηλικιωμένους και αφετέρου μπορεί να εμφανιστούν και σε νεότερες ηλικίες.
Αίτια της Γεροντικής Άνοιας:
Οι άνοιες προκαλούνται από βλάβες στα εγκεφαλικά κύτταρα. Αυτές οι βλάβες παρεμποδίζουν την ικανότητα των κυττάρων του εγκεφάλου να επικοινωνούν μεταξύ τους. Όταν τα εγκεφαλικά κύτταρα δεν μπορούν να επικοινωνούν κανονικά, η σκέψη, η συμπεριφορά και τα συναισθήματα ενδέχεται να επηρεαστούν. Η κύρια διαφορά μεταξύ της απώλειας μνήμης που σχετίζεται με την ηλικία και την άνοια είναι ότι η απώλεια μνήμης έχει μικρή επίδραση στην καθημερινή απόδοση και τις ικανότητες, ενώ οι άνοιες, από την άλλη πλευρά, χαρακτηρίζονται από μία επίμονη, νευροεκφυλιστική διαδικασία που πλήττει δύο ή περισσότερες πνευματικές ικανότητες όπως η μνήμη, η γλώσσα, η κρίση και η αφηρημένη σκέψη.
Συμπτώματα της Γεροντικής Άνοιας
Τα συμπτώματα της άνοιας μπορεί να ποικίλλουν, αλλά συνήθως περιλαμβάνουν απώλεια μνήμης, δυσκολία στην επικοινωνία και αλλαγές στη συμπεριφορά και την προσωπικότητα.
Οι Συνηθέστερες Κατηγορίες Συμπτωμάτων:
– Γνωστικά συμπτώματα: διαταραχή μνήμης, διαταραχή του λόγου, απραξία, διαταραχή αντίληψης του χώρου, δυσκολία στον προγραμματισμό και την εκτέλεση σύνθετων δραστηριοτήτων.
– Συμπεριφορικά και ψυχολογικά συμπτώματα: μεταβολή της προσωπικότητας, ανάρμοστη συμπεριφορά, άγχος και κατάθλιψη, διαταραχές του ύπνου, παραληρητικές ιδέες, παραισθήσεις.
– Κινητικά συμπτώματα: βραδύτητα στις κινήσεις, μυϊκή δυσκαμψία, διαταραχή της βάδισης και αστάθεια.
Απώλεια μνήμης:
Τα άτομα με άνοια μπορεί να δυσκολεύονται να θυμηθούν πρόσφατα γεγονότα ή οικεία πρόσωπα και μέρη. Μπορεί να ξεχάσουν ραντεβού, να τοποθετήσουν λάθος αντικείμενα ή να δυσκολευτούν να ανακαλέσουν πληροφορίες που έμαθαν.
Δυσκολίες επικοινωνίας:
Τα άτομα με άνοια μπορεί να δυσκολεύονται να βρουν τις σωστές λέξεις όταν μιλούν ή γράφουν και μπορεί να δυσκολεύονται να καταλάβουν τι λένε οι άλλοι. Μπορεί να επαναλαμβάνονται, να χρησιμοποιούν λάθος λέξεις ή να δυσκολεύονται να ακολουθήσουν μια συζήτηση.
Αλλαγές στη συμπεριφορά και την προσωπικότητα:
Τα άτομα με άνοια μπορεί να παρουσιάσουν αλλαγές στη διάθεση και τη συμπεριφορά τους, όπως να γίνουν ανήσυχοι ή ταραγμένοι. Μπορεί επίσης να χάσουν το ενδιαφέρον τους για δραστηριότητες που συνήθιζαν να απολαμβάνουν ή μπορεί να δυσκολεύονται να ελέγξουν τα συναισθήματά τους.
Δυσκολία στον προγραμματισμό και την οργάνωση:
Τα άτομα με άνοια μπορεί να έχουν πρόβλημα με εργασίες που απαιτούν προγραμματισμό και οργάνωση, όπως η διαχείριση των οικονομικών ή το μαγείρεμα ενός γεύματος. Μπορεί να μπερδευτούν και να δυσκολευτούν να ακολουθήσουν οδηγίες ή να ολοκληρώσουν γνωστές εργασίες.
Σύγχυση και αποπροσανατολισμός:
Τα άτομα με άνοια μπορεί να μπερδευτούν και να αποπροσανατολιστούν, ειδικά σε άγνωστα περιβάλλοντα. Μπορεί να χαθούν σε οικεία μέρη ή μπορεί να δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν άτομα και αντικείμενα.
Δυσκολία με τις καθημερινές δραστηριότητες:
Καθώς η νόσος εξελίσσεται, τα άτομα με άνοια μπορεί να έχουν δυσκολίες με τις καθημερινές δραστηριότητες, όπως το μπάνιο, το ντύσιμο και το φαγητό. Μπορεί να χρειάζονται βοήθεια με αυτές τις εργασίες και μπορεί να χρειάζονται περισσότερη υποστήριξη και φροντίδα με την πάροδο του χρόνου.
Παραισθήσεις
Όταν ένας άνθρωπος πάσχει από τη νόσο Αλτσχάιμερ , ή άλλο τύπο άνοιας, τότε οι βλάβες που προκαλούνται στον εγκέφαλο, μπορούν να παραμορφώνουν τις αισθήσεις του.
Προκαλούνται λοιπόν παραισθήσεις και ίσως να βλέπει, να ακούει, να μυρίζει ή να γεύεται κάτι το οποίο δεν υπάρχει.
Κάποιες παραισθήσεις ίσως να είναι τρομακτικές για τον ασθενή, ενώ άλλες φορές, οι παραισθήσεις μπορεί απλά να αφορούν αντικείμενα, άτομα ή καταστάσεις από το παρελθόν του.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτά τα συμπτώματα μπορεί επίσης να προκληθούν από άλλες καταστάσεις και μόνο ένας γιατρός μπορεί να κάνει διάγνωση άνοιας. Εάν εσείς ή ένα αγαπημένο σας πρόσωπο αντιμετωπίζετε κάποιο από αυτά τα συμπτώματα, είναι σημαντικό να μιλήσετε με έναν γιατρό για να προσδιορίσετε την αιτία και να λάβετε την κατάλληλη θεραπεία.
Στάδια Της Άνοιας:
Η άνοια παρουσιάζει συνήθως τρία βασικά εξελικτικά στάδια.
Στο πρώτο στάδιο, γνωστό ως πρώιμο στάδιο, το άτομο παρουσιάζει αυξανόμενη σύγχυση σχετικά με το πού βρίσκεται, έχει την τάση να χάνεται εύκολα ενώ επίσης χάνει την ικανότητα να ξεκινά δραστηριότητες με δική του πρωτοβουλία και χωρίς καθοδήγηση.
Άλλα συμπτώματα ενός ανθρώπου που βρίσκεται σε αρχικό στάδιο της άνοιας είναι ότι αποφεύγει να αντιμετωπίσει νέες, μη οικείες καταστάσεις, παρουσιάζει καθυστερημένες αντιδράσεις και μειωμένη ικανότητα εκμάθησης, μιλά με πολύ αργότερο ρυθμό σε σχέση με το παρελθόν και μπορεί να είναι κυκλοθυμικό με ενδείξεις κατάθλιψης, ενόχλησης και νευρικότητας. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι όλα τα παραπάνω συμπτώματα είναι συνήθως πιο έντονα όταν το άτομα βρίσκεται σε ένα καινούργιο μέρος ή καλείται να αντιμετωπίσει ένα ασυνήθιστο ή πρωτόγνωρο περιστατικό.
Το επόμενο στάδιο της άνοιας, το μεσαίο στάδιο, παρουσιάζει σταδιακά πιο βαριά συμπτωματολογία η οποία περιλαμβάνει τα εξής:
– Δυσκολία στην αναγνώριση στενών φίλων, ακόμη και μελών της οικογένειάς του.
– Προβλήματα σε απλές δραστηριότητες όπως η ανάγνωση, η γραφή και η αριθμητική.
– Εκνευρισμό και εχθρική διάθεση
– Παραλογισμό και παρακρούσεις
– Απώλεια αίσθησης του χρόνου
– Ανάγκη για συνεχή επίβλεψη.
Με έγκαιρη παρέμβαση και την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή αλλά και την απαραίτητη στήριξη από το οικείο περιβάλλον, το πάσχον άτομο μπορεί να παραμείνει στο παραπάνω στάδιο για αρκετό καιρό ενώ όλα τα παραπάνω συμπτώματα μπορούν να τεθούν υπό σχετικό έλεγχο. Σταδιακά όμως, κατά τη φυσική εξέλιξη της νόσου, το άτομο θα περάσει στο τελικό στάδιο, παρουσιάζοντας μια ιδιαίτερα βεβαρυμμένη εικόνα.
Πλέον δεν υπάρχει η δυνατότητα αυτοεξυπηρέτησης σε απαραίτητες καθημερινές λειτουργείες όπως η προσωπική υγιεινή, το φαγητό και η τουαλέτα ενώ υπάρχει μεγάλη πιθανότητα το άτομο να καθηλωθεί στο κρεβάτι ή σε αναπηρικό καροτσάκι. Σταδιακά επέρχεται η πλήρης απώλεια της ικανότητας της μάσησης αλλά και της λεκτικής επικοινωνίας και πλέον ο πάσχων εξαρτάται άμεσα από το οικογενειακό του περιβάλλον.
Αντιμετώπιση και Θεραπεία:
Η αντιμετώπιση των διαφόρων μορφών άνοιας εξαρτάται κυρίως από την υποκείμενη αιτιολογία. Οι άνοιες μπορούν να κατανεμηθούν σε δύο κατηγορίες: εκείνες για τις οποίες υπάρχει αιτιολογική θεραπεία (αναστρέψιμες) και εκείνες για τις οποίες δεν υπάρχει αιτιολογική θεραπεία (μη αναστρέψιμες).
Αν και για τις μη αναστρέψιμες μορφές δεν υπάρχει μέχρι στιγμής ριζική θεραπεία, υπάρχουν ουσιαστικές παρεμβάσεις οι οποίες μπορούν να βελτιώσουν τα συμπτώματα. Η θεραπεία αυτή ονομάζεται συμπτωματική και βοηθά στη διατήρηση της λειτουργικότητας του ασθενή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα καθώς και στη διατήρηση της ποιότητας της ζωής του. Ωστόσο είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως τα καλύτερα αποτελέσματα επιτυγχάνονται όταν η φαρμακευτική αγωγή συνδυάζεται και με ένα υποστηρικτικό οικογενειακό περιβάλλον.
Βασικό ρόλο στη θεραπευτική προσέγγιση των μη αναστρέψιμων ανοιών παίζουν τα εξής:
– Έγκαιρη και αιτιολογική διάγνωση
– Εξατομίκευση της θεραπείας
– Προσοχή στη λήψη φαρμάκων
– Αντιμετώπιση της κατάθλιψης που προκαλεί η άνοια.
– Αντιμετώπιση των συμπεριφορικών διαταραχών (επιθετικότητα, νευρικότητα κλπ) και των διαταραχών του ύπνου.
Πως Πεθαίνουν Οι Άνθρωποι Με Άνοια;
Η άνοια είναι μια προοδευτική κατάσταση, που σημαίνει ότι συνήθως χειροτερεύει με την πάροδο του χρόνου. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, τα συμπτώματα της άνοιας μπορεί να γίνουν πιο σοβαρά και να παρεμποδίσουν την ικανότητα του ατόμου να εκτελεί καθημερινές δραστηριότητες. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια της ανεξαρτησίας και στην ανάγκη για βοήθεια σε δραστηριότητες της καθημερινής ζωής, όπως το μπάνιο, το ντύσιμο και το φαγητό.
Στο άρθρο Πώς πεθαίνουν οι άνθρωποι με άνοια εξηγήσαμε πως η άνοια μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο, τις αιτίες θανάτου και προσδόκιμο ζωής.
Αν και η ίδια η άνοια δεν είναι μια θανατηφόρα κατάσταση, μπορεί να οδηγήσει σε άλλα ιατρικά προβλήματα που μπορεί να είναι απειλητικά για τη ζωή. Για παράδειγμα, τα άτομα με άνοια μπορεί να αναπτύξουν πνευμονία ή άλλες λοιμώξεις λόγω του εξασθενημένου ανοσοποιητικού τους συστήματος. Μπορεί επίσης να έχουν ατυχήματα ή τραυματισμούς, όπως πτώσεις, που μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρούς τραυματισμούς ή θάνατο.
Επιπλέον, οι συναισθηματικές και ψυχολογικές επιπτώσεις της άνοιας μπορεί να είναι πολύ δύσκολες τόσο για το άτομο με τη νόσο όσο και για τα αγαπημένα τους πρόσωπα και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της συνολικής υγείας και ευεξίας.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η εξέλιξη της άνοιας διαφέρει από άτομο σε άτομο και μερικοί άνθρωποι μπορεί να ζήσουν για πολλά χρόνια με την ασθένεια ενώ άλλοι μπορεί να υποχωρήσουν πιο γρήγορα.
Το χρονικό διάστημα που ένα άτομο ζει με άνοια εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου του τύπου άνοιας που έχει, της συνολικής υγείας και του ιατρικού του ιστορικού και της πρόσβασής του σε ποιοτική ιατρική φροντίδα και υπηρεσίες υποστήριξης.
Εάν εσείς ή κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο έχει διαγνωστεί με άνοια, είναι σημαντικό να συνεργαστείτε με το γιατρό σας για να αναπτύξετε ένα σχέδιο θεραπείας που αντιμετωπίζει τα συμπτώματα της νόσου και προάγει τη συνολική υγεία και ευεξία. Είναι επίσης σημαντικό να προγραμματίζετε για το μέλλον και να εξετάζετε την πιθανή ανάγκη για μακροχρόνια φροντίδα και υποστήριξη.
Μην περισπάτε τον εαυτό σας. Το αντίθετο, γευτείτε την αφύπνισή σας. Εκμεταλλευτείτε την» ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑΝΙΝΑ ΠΑΤΣΑ | UNSPLASH 4 Οκτωβρίου 2023 ΣΕ ΚΑΠΟΙΑ ΣΤΙΓΜΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ -μερικές φορές στα πρώτα μας χρόνια, άλλοτε όψιμα- είναι βέβαιο ότι όλοι μας θα ξυπνήσουμε και θα αντιληφθούμε τη θνητότητά μας. Είναι τόσο πολλά αυτά που την πυροδοτούν: μια ματιά στον καθρέφτη που δείχνει το σαγόνι μας να κρεμάει, τα μαλλιά μας ν’ ασπρίζουν, τους ώμους να καμπουριάζουν. Η ΠΑΡΕΛΑΣΗ ΓΕΝΕΘΛΙΩΝ ΙΔΙΩΣ ΟΣΩΝ ΑΦΟΡΟΥΝ στρογγυλές δεκαετίες -πενήντα, εξήντα, εβδομήντα. Η συνάντηση μ’ ένα φίλο που έχεις καιρό να τον δεις και σε σοκάρει το πόσο έχει γεράσει. Όταν βλέπεις παλιές φωτογραφίες του εαυτού σου και των ανθρώπων που γέμιζαν την παιδική σου ηλικία κι είναι πια από καιρό νεκροί. Μια συνάντηση με τον Κύριο Θάνατο σ’ ένα όνειρο. ΤΙ ΝΙΩΘΕΙ ΚΑΝΕΙΣ, ΟΤΑΝ ΕΧΕΙ ΜΙΑ ΤΕΤΟΙΑ ΕΜΠΕΙΡΙΑ; Και τι κάνει γι’ αυτό; Βυθίζεται σε μια φρενιτιώδη δραστηριότητα, για να εξαντλήσει το άγχος και ν’ αποφύγει το θέμα; Προσπαθεί ν’ απομακρύνει τις ρυτίδες με αισθητική χειρουργική ή να βάψει τα μαλλιά του; Αποφασίζει να παραμείνει για μερικά χρόνια στην ηλικία των τριάντα εννέα ετών; Περισπά πολύ γρήγορα τον εαυτό του με τη δουλειά και τη ρουτίνα της καθημερινής ζωής; Σβήνει από τη μνήμη του κάθε τέτοια εμπειρία; Αγνοεί τα όνειρά του; ΣΑΣ ΠΡΟΤΡΕΠΩ ΝΑ ΜΗΝ ΠΕΡΙΣΠΑΤΕ τον εαυτό σας. Το αντίθετο, γευτείτε την αφύπνισή σας. Εκμεταλλευτείτε την. Κάντε ένα σταμάτημα, καθώς κοιτάζετε τη φωτογραφία του νεότερου εαυτού σας. Αφήστε την έντονη στιγμή να σας κατακλύσει και παρατείνετέ τη λιγάκι. Γευτείτε και τη γλυκύτητά της μαζί με την πικρή της γεύση. Μην ξεχνάτε το πλεονέκτημα που προσφέρει το να παραμείνετε εν επίγνωση του θανάτου, το ν’ αγκαλιάσετε τη σκιά του. Μια τέτοια επίγνωση μπορεί ν’ αφομοιώσει το σκοτάδι με τη σπίθα σας για ζωή και να βελτιώσει τη ζωή σας, όσο ακόμα την έχετε. Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΕΚΤΙΜΗΣΟΥΜΕ τη ζωή, για ν’ αγαπήσουμε οτιδήποτε πολύ βαθιά, είναι να έχουμε επίγνωση ότι οι εμπειρίες αυτές είναι προορισμένες να χαθούν. Έχω πολλές φορές εκπλαγεί ευχάριστα βλέποντας έναν ασθενή να κάνει ουσιαστικές θετικές αλλαγές πολύ αργά στη ζωή του, ακόμα και κοντά στον θάνατο. ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΡΓΑ. Ποτέ δεν είμαστε πολύ γέροι για κάτι τέτοιο. Απόσπασμα από το βιβλίο του Irvin D. Yalom, Στον Κήπο του Επίκουρου – Αφήνοντας πίσω τον τρόμο του θανάτου, εκδ. Άγρα. Ο Ίρβιν Γιάλομ (Irvin David Yalom,13 Ιουνίου 1931) είναι Αμερικανός ψυχοθεραπευτής, συγγραφέας και ομότιμος καθηγητής Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εν ζωή εκπροσώπους της υπαρξιακής σχολής ψυχοθεραπείας. Εκτός από το ακαδημαϊκό του έργο είναι γνωστός και για τα μυθιστορήματά του. Από τα πιο γνωστά του είναι Ο Δήμιος του Έρωτα και Όταν έκλαψε ο Νίτσε. [Πηγή: www.doctv.gr]«Μην περισπάτε τον εαυτό σας. Το αντίθετο, γευτείτε την αφύπνισή σας. Εκμεταλλευτείτε την» ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑΝΙΝΑ ΠΑΤΣΑ | UNSPLASH 4 Οκτωβρίου 2023 ΣΕ ΚΑΠΟΙΑ ΣΤΙΓΜΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ -μερικές φορές στα πρώτα μας χρόνια, άλλοτε όψιμα- είναι βέβαιο ότι όλοι μας θα ξυπνήσουμε και θα αντιληφθούμε τη θνητότητά μας. Είναι τόσο πολλά αυτά που την πυροδοτούν: μια ματιά στον καθρέφτη που δείχνει το σαγόνι μας να κρεμάει, τα μαλλιά μας ν’ ασπρίζουν, τους ώμους να καμπουριάζουν. Η ΠΑΡΕΛΑΣΗ ΓΕΝΕΘΛΙΩΝ ΙΔΙΩΣ ΟΣΩΝ ΑΦΟΡΟΥΝ στρογγυλές δεκαετίες -πενήντα, εξήντα, εβδομήντα. Η συνάντηση μ’ ένα φίλο που έχεις καιρό να τον δεις και σε σοκάρει το πόσο έχει γεράσει. Όταν βλέπεις παλιές φωτογραφίες του εαυτού σου και των ανθρώπων που γέμιζαν την παιδική σου ηλικία κι είναι πια από καιρό νεκροί. Μια συνάντηση με τον Κύριο Θάνατο σ’ ένα όνειρο. ΤΙ ΝΙΩΘΕΙ ΚΑΝΕΙΣ, ΟΤΑΝ ΕΧΕΙ ΜΙΑ ΤΕΤΟΙΑ ΕΜΠΕΙΡΙΑ; Και τι κάνει γι’ αυτό; Βυθίζεται σε μια φρενιτιώδη δραστηριότητα, για να εξαντλήσει το άγχος και ν’ αποφύγει το θέμα; Προσπαθεί ν’ απομακρύνει τις ρυτίδες με αισθητική χειρουργική ή να βάψει τα μαλλιά του; Αποφασίζει να παραμείνει για μερικά χρόνια στην ηλικία των τριάντα εννέα ετών; Περισπά πολύ γρήγορα τον εαυτό του με τη δουλειά και τη ρουτίνα της καθημερινής ζωής; Σβήνει από τη μνήμη του κάθε τέτοια εμπειρία; Αγνοεί τα όνειρά του; ΣΑΣ ΠΡΟΤΡΕΠΩ ΝΑ ΜΗΝ ΠΕΡΙΣΠΑΤΕ τον εαυτό σας. Το αντίθετο, γευτείτε την αφύπνισή σας. Εκμεταλλευτείτε την. Κάντε ένα σταμάτημα, καθώς κοιτάζετε τη φωτογραφία του νεότερου εαυτού σας. Αφήστε την έντονη στιγμή να σας κατακλύσει και παρατείνετέ τη λιγάκι. Γευτείτε και τη γλυκύτητά της μαζί με την πικρή της γεύση. Μην ξεχνάτε το πλεονέκτημα που προσφέρει το να παραμείνετε εν επίγνωση του θανάτου, το ν’ αγκαλιάσετε τη σκιά του. Μια τέτοια επίγνωση μπορεί ν’ αφομοιώσει το σκοτάδι με τη σπίθα σας για ζωή και να βελτιώσει τη ζωή σας, όσο ακόμα την έχετε. Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΕΚΤΙΜΗΣΟΥΜΕ τη ζωή, για ν’ αγαπήσουμε οτιδήποτε πολύ βαθιά, είναι να έχουμε επίγνωση ότι οι εμπειρίες αυτές είναι προορισμένες να χαθούν. Έχω πολλές φορές εκπλαγεί ευχάριστα βλέποντας έναν ασθενή να κάνει ουσιαστικές θετικές αλλαγές πολύ αργά στη ζωή του, ακόμα και κοντά στον θάνατο. ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΡΓΑ. Ποτέ δεν είμαστε πολύ γέροι για κάτι τέτοιο. Απόσπασμα από το βιβλίο του Irvin D. Yalom, Στον Κήπο του Επίκουρου – Αφήνοντας πίσω τον τρόμο του θανάτου, εκδ. Άγρα. Ο Ίρβιν Γιάλομ (Irvin David Yalom,13 Ιουνίου 1931) είναι Αμερικανός ψυχοθεραπευτής, συγγραφέας και ομότιμος καθηγητής Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εν ζωή εκπροσώπους της υπαρξιακής σχολής ψυχοθεραπείας. Εκτός από το ακαδημαϊκό του έργο είναι γνωστός και για τα μυθιστορήματά του. Από τα πιο γνωστά του είναι Ο Δήμιος του Έρωτα και Όταν έκλαψε ο Νίτσε. [Πηγή: www.doctv.gr]«Μην περισπάτε τον εαυτό σας. Το αντίθετο, γευτείτε την αφύπνισή σας. Εκμεταλλευτείτε την» ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑΝΙΝΑ ΠΑΤΣΑ | UNSPLASH 4 Οκτωβρίου 2023 ΣΕ ΚΑΠΟΙΑ ΣΤΙΓΜΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ -μερικές φορές στα πρώτα μας χρόνια, άλλοτε όψιμα- είναι βέβαιο ότι όλοι μας θα ξυπνήσουμε και θα αντιληφθούμε τη θνητότητά μας. Είναι τόσο πολλά αυτά που την πυροδοτούν: μια ματιά στον καθρέφτη που δείχνει το σαγόνι μας να κρεμάει, τα μαλλιά μας ν’ ασπρίζουν, τους ώμους να καμπουριάζουν. Η ΠΑΡΕΛΑΣΗ ΓΕΝΕΘΛΙΩΝ ΙΔΙΩΣ ΟΣΩΝ ΑΦΟΡΟΥΝ στρογγυλές δεκαετίες -πενήντα, εξήντα, εβδομήντα. Η συνάντηση μ’ ένα φίλο που έχεις καιρό να τον δεις και σε σοκάρει το πόσο έχει γεράσει. Όταν βλέπεις παλιές φωτογραφίες του εαυτού σου και των ανθρώπων που γέμιζαν την παιδική σου ηλικία κι είναι πια από καιρό νεκροί. Μια συνάντηση με τον Κύριο Θάνατο σ’ ένα όνειρο. ΤΙ ΝΙΩΘΕΙ ΚΑΝΕΙΣ, ΟΤΑΝ ΕΧΕΙ ΜΙΑ ΤΕΤΟΙΑ ΕΜΠΕΙΡΙΑ; Και τι κάνει γι’ αυτό; Βυθίζεται σε μια φρενιτιώδη δραστηριότητα, για να εξαντλήσει το άγχος και ν’ αποφύγει το θέμα; Προσπαθεί ν’ απομακρύνει τις ρυτίδες με αισθητική χειρουργική ή να βάψει τα μαλλιά του; Αποφασίζει να παραμείνει για μερικά χρόνια στην ηλικία των τριάντα εννέα ετών; Περισπά πολύ γρήγορα τον εαυτό του με τη δουλειά και τη ρουτίνα της καθημερινής ζωής; Σβήνει από τη μνήμη του κάθε τέτοια εμπειρία; Αγνοεί τα όνειρά του; ΣΑΣ ΠΡΟΤΡΕΠΩ ΝΑ ΜΗΝ ΠΕΡΙΣΠΑΤΕ τον εαυτό σας. Το αντίθετο, γευτείτε την αφύπνισή σας. Εκμεταλλευτείτε την. Κάντε ένα σταμάτημα, καθώς κοιτάζετε τη φωτογραφία του νεότερου εαυτού σας. Αφήστε την έντονη στιγμή να σας κατακλύσει και παρατείνετέ τη λιγάκι. Γευτείτε και τη γλυκύτητά της μαζί με την πικρή της γεύση. Μην ξεχνάτε το πλεονέκτημα που προσφέρει το να παραμείνετε εν επίγνωση του θανάτου, το ν’ αγκαλιάσετε τη σκιά του. Μια τέτοια επίγνωση μπορεί ν’ αφομοιώσει το σκοτάδι με τη σπίθα σας για ζωή και να βελτιώσει τη ζωή σας, όσο ακόμα την έχετε. Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΕΚΤΙΜΗΣΟΥΜΕ τη ζωή, για ν’ αγαπήσουμε οτιδήποτε πολύ βαθιά, είναι να έχουμε επίγνωση ότι οι εμπειρίες αυτές είναι προορισμένες να χαθούν. Έχω πολλές φορές εκπλαγεί ευχάριστα βλέποντας έναν ασθενή να κάνει ουσιαστικές θετικές αλλαγές πολύ αργά στη ζωή του, ακόμα και κοντά στον θάνατο. ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΡΓΑ. Ποτέ δεν είμαστε πολύ γέροι για κάτι τέτοιο. Απόσπασμα από το βιβλίο του Irvin D. Yalom, Στον Κήπο του Επίκουρου – Αφήνοντας πίσω τον τρόμο του θανάτου, εκδ. Άγρα. Ο Ίρβιν Γιάλομ (Irvin David Yalom,13 Ιουνίου 1931) είναι Αμερικανός ψυχοθεραπευτής, συγγραφέας και ομότιμος καθηγητής Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εν ζωή εκπροσώπους της υπαρξιακής σχολής ψυχοθεραπείας. Εκτός από το ακαδημαϊκό του έργο είναι γνωστός και για τα μυθιστορήματά του. Από τα πιο γνωστά του είναι Ο Δήμιος του Έρωτα και Όταν έκλαψε ο Νίτσε. [Πηγή: www.doctv.gr]
«Μην περισπάτε τον εαυτό σας. Το αντίθετο, γευτείτε την αφύπνισή σας. Εκμεταλλευτείτε την» ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑΝΙΝΑ ΠΑΤΣΑ | UNSPLASH 4 Οκτωβρίου 2023 ΣΕ ΚΑΠΟΙΑ ΣΤΙΓΜΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ -μερικές φορές στα πρώτα μας χρόνια, άλλοτε όψιμα- είναι βέβαιο ότι όλοι μας θα ξυπνήσουμε και θα αντιληφθούμε τη θνητότητά μας. Είναι τόσο πολλά αυτά που την πυροδοτούν: μια ματιά στον καθρέφτη που δείχνει το σαγόνι μας να κρεμάει, τα μαλλιά μας ν’ ασπρίζουν, τους ώμους να καμπουριάζουν. Η ΠΑΡΕΛΑΣΗ ΓΕΝΕΘΛΙΩΝ ΙΔΙΩΣ ΟΣΩΝ ΑΦΟΡΟΥΝ στρογγυλές δεκαετίες -πενήντα, εξήντα, εβδομήντα. Η συνάντηση μ’ ένα φίλο που έχεις καιρό να τον δεις και σε σοκάρει το πόσο έχει γεράσει. Όταν βλέπεις παλιές φωτογραφίες του εαυτού σου και των ανθρώπων που γέμιζαν την παιδική σου ηλικία κι είναι πια από καιρό νεκροί. Μια συνάντηση με τον Κύριο Θάνατο σ’ ένα όνειρο. ΤΙ ΝΙΩΘΕΙ ΚΑΝΕΙΣ, ΟΤΑΝ ΕΧΕΙ ΜΙΑ ΤΕΤΟΙΑ ΕΜΠΕΙΡΙΑ; Και τι κάνει γι’ αυτό; Βυθίζεται σε μια φρενιτιώδη δραστηριότητα, για να εξαντλήσει το άγχος και ν’ αποφύγει το θέμα; Προσπαθεί ν’ απομακρύνει τις ρυτίδες με αισθητική χειρουργική ή να βάψει τα μαλλιά του; Αποφασίζει να παραμείνει για μερικά χρόνια στην ηλικία των τριάντα εννέα ετών; Περισπά πολύ γρήγορα τον εαυτό του με τη δουλειά και τη ρουτίνα της καθημερινής ζωής; Σβήνει από τη μνήμη του κάθε τέτοια εμπειρία; Αγνοεί τα όνειρά του; ΣΑΣ ΠΡΟΤΡΕΠΩ ΝΑ ΜΗΝ ΠΕΡΙΣΠΑΤΕ τον εαυτό σας. Το αντίθετο, γευτείτε την αφύπνισή σας. Εκμεταλλευτείτε την. Κάντε ένα σταμάτημα, καθώς κοιτάζετε τη φωτογραφία του νεότερου εαυτού σας. Αφήστε την έντονη στιγμή να σας κατακλύσει και παρατείνετέ τη λιγάκι. Γευτείτε και τη γλυκύτητά της μαζί με την πικρή της γεύση. Μην ξεχνάτε το πλεονέκτημα που προσφέρει το να παραμείνετε εν επίγνωση του θανάτου, το ν’ αγκαλιάσετε τη σκιά του. Μια τέτοια επίγνωση μπορεί ν’ αφομοιώσει το σκοτάδι με τη σπίθα σας για ζωή και να βελτιώσει τη ζωή σας, όσο ακόμα την έχετε. Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΕΚΤΙΜΗΣΟΥΜΕ τη ζωή, για ν’ αγαπήσουμε οτιδήποτε πολύ βαθιά, είναι να έχουμε επίγνωση ότι οι εμπειρίες αυτές είναι προορισμένες να χαθούν. Έχω πολλές φορές εκπλαγεί ευχάριστα βλέποντας έναν ασθενή να κάνει ουσιαστικές θετικές αλλαγές πολύ αργά στη ζωή του, ακόμα και κοντά στον θάνατο. ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΡΓΑ. Ποτέ δεν είμαστε πολύ γέροι για κάτι τέτοιο. Απόσπασμα από το βιβλίο του Irvin D. Yalom, Στον Κήπο του Επίκουρου – Αφήνοντας πίσω τον τρόμο του θανάτου, εκδ. Άγρα. Ο Ίρβιν Γιάλομ (Irvin David Yalom,13 Ιουνίου 1931) είναι Αμερικανός ψυχοθεραπευτής, συγγραφέας και ομότιμος καθηγητής Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εν ζωή εκπροσώπους της υπαρξιακής σχολής ψυχοθεραπείας. Εκτός από το ακαδημαϊκό του έργο είναι γνωστός και για τα μυθιστορήματά του. Από τα πιο γνωστά του είναι Ο Δήμιος του Έρωτα και Όταν έκλαψε ο Νίτσε. [Πηγή: www.doctv.gr]