Μύθοι και αλήθειες για τα δικαιώματα του παιδιού στην Ελλάδα
Γραμμένο απόv.psychogiosεπί 22/01/2024
Από το rizospastis.gr / Της Σεμίνας ΔΙΓΕΝΗ
Με αφορμή την πρόσφατη συζήτηση στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου της Βουλής για τα δικαιώματα του παιδιού, που κινήθηκε ανάμεσα σε γενικολογίες, μεγάλα λόγια και ευχολόγια, επισημαίνουμε και μέσα απ’ αυτό το άρθρο όσα καμία αστική κυβέρνηση δεν θέλει να ακούσει.
Σε μια εκμεταλλευτική κοινωνία, που γεννά διακρίσεις, φτώχεια, ανεργία, πολέμους, προσφυγιά, εμπόριο ανθρώπων, κοινωνικούς αποκλεισμούς ευάλωτων κοινωνικών ομάδων (ιδίως των ΑμεΑ) και συνεχείς παραβιάσεις θεμελιωδών λαϊκών δικαιωμάτων, τα παιδιά δεν θα μπορούσαν να αποτελούν εξαίρεση. Αντιθέτως, δέχονται τα μεγαλύτερα πλήγματα.
Στη χώρα μας καταγράφονται σοβαρές καταπατήσεις βασικών δικαιωμάτων του παιδιού, στην εκπαίδευση, στην υγεία και την ασφάλεια, οι οποίες αυξήθηκαν με αλματώδη ρυθμό στα χρόνια των απανωτών καπιταλιστικών κρίσεων.
Αλήθειες και ψέματα για την προστασία των παιδιών
Οι αρχές της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Παιδιού, που μιλούν για την «προστασία του από τη βία και την κακοποίηση, (ειδικότερα από σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση), από οικονομική εκμετάλλευση και εργασία, σε μέρη ή συνθήκες που βλάπτουν την υγεία του ή παρεμποδίζουν την εκπαίδευσή του, αλλά και στη διάρκεια πολεμικών συρράξεων», βλέπουμε να παραβιάζονται συστηματικά από εκείνους ακριβώς που τις επικαλούνται.
- Γιατί μπορεί να είναι αυτονόητο και ανθρώπινο δικαίωμα κάθε παιδιού η δημόσια και δωρεάν Προσχολική Φροντίδα και Αγωγή, η δημιουργική απασχόληση, η Ειδική Αγωγή, η αθλητική και πολιτιστική δραστηριότητα, αλλά το ερώτημα παραμένει: Συμβαίνει αυτό;
Χιλιάδες βρέφη και νήπια μένουν εκτός σταθμών, ακόμα κι αν έχουν «κερδίσει» οι γονείς στη λοταρία των vouchers. Το 2023, μόνο για το 14% των βρεφών υπήρχε μια θέση σε βρεφικό σταθμό.
- Αυτονόητο δικαίωμα του παιδιού είναι να πηγαίνει σε ένα σύγχρονο, ασφαλές σχολείο, με μόνιμο προσωπικό όλων των αναγκαίων ειδικοτήτων, που θα του παρέχει πολύπλευρη γνώση, τα εφόδια για να αναπτύσσει την προσωπικότητα, τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντά του. Με μόνιμους ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς, ως ένα στοιχειώδες δίκτυο ασφαλείας για κάθε παιδί που μπορεί να αντιμετωπίζει εκβιασμούς και πιέσεις στο σχολείο, στην οικογένεια, στο περιβάλλον του. Συμβαίνει όμως αυτό;
Στις 13.888 σχολικές μονάδες υπάρχουν μόνο 1.707 μόνιμοι ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί.
- Δικαίωμα του παιδιού είναι να μην κινδυνεύει η ασφάλειά του από μια πλημμύρα ή από έναν σεισμό, εξαιτίας της εγκληματικής εγκατάλειψης των απαρχαιωμένων σχολικών κτιρίων. Συμβαίνει όμως αυτό;
Οχι, δεν συμβαίνει, αφού η αντισεισμική προστασία και η συντήρησή τους αντιμετωπίζονται διαχρονικά από όλες τις κυβερνήσεις με τη λογική του κόστους για το κράτος και του οφέλους για τους επιχειρηματικούς ομίλους. Αυτό το κριτήριο στραγγαλίζει τις ανάγκες και το δικαίωμα των παιδιών και στην Υγεία. Πρόσφατα ακούσαμε πάλι για κλείσιμο σχολείων Ειδικής Αγωγής στη Θεσσαλονίκη, ενώ στο 6ο Γυμνάσιο Ν. Ιωνίας «σκάνε» πάλι καλοριφέρ, εκτοξεύοντας καυτό νερό στα κεφάλια των μαθητών.
- Εκρηκτικές ελλείψεις παρατηρούνται επίσης στις δημόσιες μονάδες Υγείας για την εξασφάλιση της ολόπλευρης παιδιατρικής περίθαλψης. Οι ΜΕΘ Παίδων είναι μόλις 55 σε όλη τη χώρα, κυρίως στην Αττική. Υποστελεχωμένα παιδιατρικά νοσοκομεία, ανυπαρξία Μονάδων Παίδων και Νεογνών σε κάθε Περιφέρεια, ολόκληρη η Βόρεια Ελλάδα δεν διαθέτει παιδιατρικό νοσοκομείο. Στα νοσοκομεία της Αττικής («Αγία Σοφία» και «Αγλαΐα Κυριακού») ολόκληρα Τμήματα έχουν σχεδόν συγχωνευτεί. Η εκρηκτική κατάσταση στα δημόσια νοσοκομεία ενισχύεται από τη δραματική απουσία δομών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Κέντρων Υγείας με 24ωρη λειτουργία, στελεχωμένων με το αναγκαίο προσωπικό, που θα μπορούσαν να περιθάλψουν περιστατικά που δεν χρήζουν νοσηλείας.
Και όλα αυτά συμβαίνουν μέσα σε συνθήκες όξυνσης της ακρίβειας, της φτώχειας, των λαϊκών προβλημάτων και των ιμπεριαλιστικών πολέμων, που δημιουργούν νέες εισροές ασυνόδευτων προσφυγόπουλων. Συμβαίνουν σε συνθήκες αύξησης των κοινωνικών παθογενειών και μέσα στην οικογένεια, όπως η ενδοοικογενειακή βία, με τα πρόσφατα περιστατικά γυναικοκτονιών.
Εμμονική ρητορική για κλείσιμο των δημόσιων δομών
Είναι απαράδεκτη η πολιτική των κυβερνήσεων που αποσύρει όλο και περισσότερο την κρατική ευθύνη για την παιδική προστασία, ενισχύοντας την «ιδιωτική πρωτοβουλία» σε αυτόν τον ευαίσθητο τομέα, διευκολύνοντας τελικά τις ιδιωτικές δομές να παίρνουν και το μεγαλύτερο μέρος των κρατικών και ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων.
Παρατηρούμε δε πως η εμμονική ρητορική για το κλείσιμο των δημόσιων δομών είναι η σταθερή ταξική επιλογή του κεφαλαίου, να ξεφορτωθεί το κράτος το κόστος των δημόσιων δομών παιδιού, των ΑμεΑ, των ηλικιωμένων κ.λπ., ώστε να εξοικονομηθούν κονδύλια για τη στήριξη της επιχειρηματικότητας, της «ανάπτυξης» κ.λπ., να διευκολυνθεί η δράση των διαφόρων ΜΚΟ, που είναι μηχανισμοί του συστήματος και «όλως τυχαίως» οι δομές τους δεν είναι ιδρύματα.
Αναρωτιόμαστε πότε θα πάνε επιτέλους σχολείο τα περισσότερα από τα 500 παιδιά με αναπηρία στην Αττική και τα 1.000 σε όλη την Ελλάδα, καθώς δεν έχει λυθεί το θέμα της μεταφοράς, με ευθύνη των Περιφερειών, τόσους μήνες μετά την έναρξη της σχολικής χρονιάς.
Εμείς πιστεύουμε πως η παιδική προστασία, ειδικά για τα παιδιά που έχουν στερηθεί τις οικογένειές τους, πρέπει να είναι αποκλειστική ευθύνη του κράτους. Χρειάζεται η ύπαρξη σύγχρονων δημόσιων δομών παιδικής προστασίας, μέχρι την ένταξη του παιδιού σε ποιοτικό και ασφαλές οικογενειακό περιβάλλον, με τον έλεγχο της καταλληλότητας της αναδοχής και της τεκνοθεσίας από διεπιστημονική ομάδα και χωρίς στενά οικονομικά κριτήρια.
Το «ηθικό και νόμιμο» και το χυδαίο
Αφετηρία της αντίληψης και της τοποθέτησής μας στο ΚΚΕ παραμένουν οι σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες του παιδιού σε κάθε πλευρά της κοινωνικής ζωής, με όλα τα αναγκαία μέτρα που εξασφαλίζουν την κοινωνική στήριξη και προστασία του, με κρατική ευθύνη, για την ολόπλευρη ψυχοκοινωνική του ανάπτυξη.
Είμαστε μαχητικά απέναντι στα δεινά που αναπαράγει το σύστημα μαζί με τα διάφορα παραπροϊόντα του στην κοινωνία, με στόχο να εξοικειώσουν τον λαό με τη χυδαία ιδεολογία του αλλά και με την «ηθική» του, τη λειτουργία της αγοράς, του εμπορίου, και κυρίως την προσδοκία της κερδοφορίας, που διαμορφώνει το «ηθικό και νόμιμο».
Ολα τα παραπάνω είναι κατά τη γνώμη μας βασικά ζητήματα για να μην αντιμετωπίζει κανένα παιδί τις διακρίσεις και την κοινωνική απομόνωση.