Δημήτρης Κουτσούμπας, γενικός γραμματέας του ΚΚΕ «Αν ήμουν συνθέτης θα έγραφα ένα δημοτικό τραγούδι για τον γίγαντα λαό»

●Αν ήσασταν ζωγράφος, πώς θα ζωγραφίζατε τη χώρα μας σήμερα;

Θα έκανα μια ζωγραφική σύνθεση. Αυτό που έχει σημαδέψει την ελληνική κοινωνία, πιστεύω, και εμένα τα τελευταία χρόνια, είναι το έγκλημα των Τεμπών. Οτι δύο αμαξοστοιχίες με αρκετούς επιβάτες, συνανθρώπους μας, τα περισσότερα παιδιά που πηγαίναν για τις σπουδές τους στη Θεσσαλονίκη, κινούνταν στις ίδιες ράγες και συγκρούστηκαν. Η εικόνα που έχω στο μυαλό μου είναι ένα λαϊκό ποτάμι να μπαίνει ανάμεσα και να σταματά αυτά τα δύο τρένα.

● Τι ωραία εικόνα…

Αυτό μου έχει αποτυπωθεί. Γιατί τελικά μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό. Ευθύνονται αυτοί με τις πολιτικές τους. Η πολιτική ιδιωτικοποίησης των τρένων, το ότι τα έδωσαν σε μια ιταλική εταιρεία, τη Hellenic Train, ότι ξεχώρισαν τις ράγες από τα οχήματα, κ.λπ., δημιούργησαν πάρα πολλά προβλήματα και είχαν ως συνέπεια αυτό το έγκλημα, όπως και άλλα εγκλήματα που καραδοκούν.

● Αν ήσασταν συνθέτης, τι θα συνθέτατε;

Ρέκβιεμ, γιατί το πένθιμο εμβατήριο ταιριάζει στους ιθύνοντες που έχουν καταντήσει έτσι την Ελλάδα… Αλλά για τον λαό μας θα έγραφα δημοτικό, λαϊκό τραγούδι, για να χορεύει. Είναι γίγαντας ο λαός μας.

● Ως συγγραφέας, τι τίτλο θα επιλέγατε αν γράφατε βιβλίο για τα πολιτικά κόμματα;

Για τη Ν.Δ. θα έβαζα «Νέα Δημοκρατία, παλιά ιστορία, νέα τραγωδία». Για τον ΣΥΡΙΖΑ: «Αραμπάδες και καρούλια, ραπανάκια και μαρούλια, μια παντόφλα στο κρεβάτι, βάσανα που ’χει η αγάπη». Ενα σουρεάλ ποιηματάκι που το λέγαμε μικροί στο σχολείο. Για το ΠΑΣΟΚ: «Τον παραμέθυσαν τον ήλιο, σκοτείνιασε κι ο ήλιος»…

● Αγαπάτε κι ενδιαφέρεστε για τον πολιτισμό;

Ο αγώνας για το δίκιο των κατατρεγμένων, για να μην υπάρχει εκμετάλλευση, καταπίεση, αλλά ελευθερία στους ανθρώπους και ευημερία, πάει μαζί με την πολιτιστική ανάταση που πρέπει να έχει ο λαός μας, με την παιδεία. Γιατί ο πολιτισμός είναι εκπαίδευση, διαπαιδαγώγηση, αγωνιστικό κάλεσμα, είναι τα πάντα. Οι μεγάλοι δημιουργοί εμπνεύστηκαν κυρίως από τη δράση των λαϊκών ανθρώπων της πατρίδας μας και όλου του κόσμου και έγραψαν μεγάλα έργα.

● Η άνοδος της Ακροδεξιάς οφείλεται στο ότι δεν υπάρχουν πια οι πνευματικοί ηγέτες που καθοδηγούν, όπως παλιά;

Κοιτάξτε, ο φασισμός, ο ρατσισμός, αυτό που ονομάζεται σήμερα Ακροδεξιά, είναι γέννημα-θρέμμα του καπιταλιστικού συστήματος. Για παράδειγμα, η δικτατορία του κεφαλαίου παίρνει διάφορες μορφές. Σήμερα ας πούμε στην Ελλάδα τη γνωρίζουμε με την αστική κοινοβουλευτική της μορφή, αλλά δεν παύει να είναι δικτατορία του κεφαλαίου. Σε άλλες εποχές τη γνωρίσαμε με τους συνταγματάρχες ή πιο πριν ακόμη και με εκλογές.

Μην ξεχνάμε ότι ο Χίτλερ ανήλθε στην εξουσία μέσα από εκλογικές διαδικασίες. Τον ψήφισε ο γερμανικός λαός και εγκαθίδρυσε μετά τη δικτατορία του κεφαλαίου επίσης, με αυτή την αποκρουστική μορφή του ναζισμού, του χιτλερισμού, που δημιούργησε τόσα δεινά στην ανθρωπότητα και στον ίδιο τον λαό του, αλλά και σε όλους τους λαούς του κόσμου. Αρα, τέτοιο γέννημα-θρέμμα είναι ο φασισμός κι έτσι τα ερμηνεύουμε εμείς αυτά τα ζητήματα.

Οι μεγάλες προσωπικότητες, οι διανοητές, οι προοδευτικοί άνθρωποι φυσικά συνεισέφεραν στην αντιμετώπιση του φασισμού ή στη δημιουργία ταξικής συνείδησης των εργαζομένων για να αντιπαλέψουν τον φασισμό, τον ρατσισμό κ.λπ. Αλλά δεν ήταν αυτοί που τον εμπόδισαν. Μην ξεχνάμε, όπως και σήμερα, αλλά και την περίοδο του Μεσοπολέμου, υπήρχαν κορυφαίοι διανοητές όπως ο Μπρεχτ στη Γερμανία. Και στη χώρα μας ήταν πάρα πολλοί, γνωστοί επώνυμοι λογοτέχνες, ποιητές, μουσικοί, οι οποίοι βοήθησαν, αλλά δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν αυτοί οι ίδιοι αυτόν καθεαυτόν τον φασισμό να έρθει, γιατί, ξαναλέω, ήταν γέννημα-θρέμμα του συστήματος.

Βοήθησαν βέβαια στην αφύπνιση, στην οργάνωση του λαού σε ένα μεγάλο αντιφασιστικό εθνικοαπελευθερωτικό μέτωπο, όπως ήταν το ΕΑΜ την περίοδο της Κατοχής, που πάλευε και ενάντια στον φασισμό και σε όλα αυτά τα αποκρουστικά φαινόμενα που γνώρισε η ανθρωπότητα και τα γνωρίζει δυστυχώς ακόμα και σήμερα.

Η οριστική αντιμετώπιση του φασισμού μπορεί να γίνει μόνο από τον οργανωμένο λαό όταν κατευθυνθεί και η συνολική πάλη του ενάντια στο σύστημα που τον γεννά.

● Η φτώχεια δεν είναι μόνο υλική, φτωχαίνει ο κόσμος κι όταν δεν υπάρχει όραμα. Και δεν υπάρχει.

Υπάρχει μια κινητικότητα μέσα στο λαϊκό κίνημα. Τα τελευταία χρόνια αρχίζει και γίνεται εμφανές ένα ρεύμα αντίστασης, αμφισβήτησης, όπως λέμε εμείς, της κυρίαρχης πολιτικής. Μπορεί ακόμη να είναι αδύνατο, μικρό, να μην είναι αυτό που χρειάζεται η χώρα, ο λαός, για να ανατρέψει αυτήν την κατάσταση. Ομως, προσπαθούμε με τη συνειδητή δράση και την πρωτοπόρα δράση του ΚΚΕ και της ΚΝΕ να το αλλάξουμε. Να ανεβεί ποιοτικά και σε άλλα επίπεδα ώστε στην πορεία να αποκτήσει και ένα περιεχόμενο.

Οχι μόνο για την αντιμετώπιση των άμεσων καυτών προβλημάτων κάθε λαϊκής οικογένειας στην καθημερινότητά της, αλλά ο αγώνας να έχει και έναν συγκεκριμένο στόχο, έναν προσανατολισμό, ένα όραμα όπως είπατε. Ενα σχέδιο, θα έλεγα εγώ, όσον αφορά το ΚΚΕ, ακριβώς για να υπάρξει ρήξη, ριζικές αλλαγές, ανατροπές που θα μας οδηγήσουν σε μια νέα κοινωνία ευτυχισμένη, με ευημερία, μια κοινωνία σοσιαλιστική.

● Δυστύχημα Τεμπών – καμένα δάση – πλημμύρες – ψόφια ψάρια Παγασητικού – λούνα παρκ: θάνατος. Υπάρχει ένα παιχνίδι στα λούνα παρκ, «Ο γύρος του θανάτου». Μήπως και η χώρα μας κάνει αυτόν τον κύκλο; Ακούμε τον πρωθυπουργό να λέει ότι ευημερούμε. Μήπως δεν ζούμε στην ίδια χώρα;

Ξέρετε, αυτό που μου λέτε για «τον γύρο του θανάτου» μου θύμισε τον κύκλο της οικονομικής κρίσης. Γιατί τέτοιους κύκλους κάνει και η οικονομική καπιταλιστική κρίση. Δηλαδή, όπου δεν μπορούν να βρουν διέξοδο τα υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια για να επενδυθούν δημιουργείται ύφεση, καταστρέφονται παραγωγικές δυνάμεις, για να μπορέσει να περάσει ο καπιταλισμός μετά σε φάση ανάκαμψης, ανάπτυξης, που είναι καπιταλιστική ανάπτυξη.

Κι εμείς τα ζήσαμε στη χώρα μας. Είχαμε πολλές κρίσεις. Τα τελευταία χρόνια βιώσαμε τη δεκαετή μεγάλη, βαθιά οικονομική, η οποία βέβαια ακολουθήθηκε από μια περίοδο ανάκαμψης τα τελευταία πέντε χρόνια. Οσο αδύνατη και να είναι, είναι πορεία ανάπτυξης. Δεν είναι η βαθιά κρίση που μας φόρτωσε εκείνη με τα μνημόνια που τα πληρώνουμε ακόμα και σήμερα. Φυσικά η πορεία αυτή δεν έχει σταματήσει. Υπάρχει κίνδυνος νέας διεθνούς κρίσης που μπορεί να συμπαρασύρει οπωσδήποτε και την Ελλάδα.

Ο κ. Μητσοτάκης μιλάει για «ευημερία όλων», δηλαδή ότι «υπάρχει ανάπτυξη, γίνονται επενδύσεις, υπάρχει ευημερία και για όλους τους εργαζόμενους» κ.λπ. Εμείς απαντάμε ότι κάποιος πρέπει να χάνει για να κερδίζει κάποιος άλλος. Και βέβαια χάνει συνεχώς ο ελληνικός λαός, οι εργαζόμενοι, και κερδίζουν τα μονοπώλια, το μεγάλο κεφάλαιο, οι μεγάλοι όμιλοι. Αυτό συμβαίνει σήμερα. Κι αυτό συμβαίνει και σε φάση ανάπτυξης και σε φάση ύφεσης, κρίσης οικονομικής δυστυχώς. Λίγοι κερδίζουν, οι πολλοί υποφέρουν.

● Πώς βλέπετε τις εξελίξεις στην αξιωματική αντιπολίτευση;

Είδα πως στη συζήτηση στη Βουλή ο κ. Μητσοτάκης επέλεξε ως αξιωματική αντιπολίτευση τον κύριο Ανδρουλάκη και το ΠΑΣΟΚ με βάση τα δημοσκοπικά ευρήματα. Παρότι το θέμα της προ ημερησίας συζήτησης στη Βουλή ήταν οι πυρκαγιές και τα τεράστια προβλήματα που δημιούργησαν στον ελληνικό λαό, στους εργαζόμενους, και αυτή τη χρονιά, με εκατοντάδες χιλιάδες καμένα στρέμματα, με χαμένες περιουσίες, με θανάτους συμπολιτών μας, εντούτοις κατανάλωσε όλο τον χρόνο του κυρίως στο να αναδείξει το ΠΑΣΟΚ και τον κύριο Ανδρουλάκη ως προνομιακό συνομιλητή.

Θα σας πω ξεκάθαρα ότι αυτό το κάνει γιατί τον θεωρεί βολική αντιπολίτευση. Οπως μέχρι τώρα θεωρούσε τον ΣΥΡΙΖΑ, με αυτή την εκφυλισμένη κατάσταση, βολικό και του χεριού του. Μάλιστα αν δεν υπήρχε ο ΣΥΡΙΖΑ με τον κ. Κασσελάκη και τους υπόλοιπους, θα έπρεπε να τον εφεύρει ο κ. Μητσοτάκης. Τώρα βρίσκει εύκολο αντίπαλο στο πρόσωπο του ΠΑΣΟΚ. Ενα κόμμα γνωστό για την πολιτική του.

Κανείς δεν ξεχνάει την πολιτική του ΠΑΣΟΚ – δεν μιλάμε για πολύ παλιά, τώρα τελευταία. Είναι το μοναδικό κόμμα που ψήφισε τρία μνημόνια με χέρια και με πόδια. Στήριξε όλες τις αντιλαϊκές πολιτικές, τα αντεργατικά μέτρα. Εχει τεράστιες ευθύνες για εδώ που έχει φτάσει ο τόπος. Μπορεί να έχουν αλλάξει τα πρόσωπα, δεν έχουν όμως αλλάξει στρατηγική. Στην ίδια ρότα κινούνται.

● Για το «φαινόμενο Κασσελάκη» τι πιστεύετε; Ηταν σχέδιο;

Δεν έχω κάποιο στοιχείο για να έχω αυτή την άποψη. Το έχω ακούσει, αλλά νομίζω ότι ήταν μια φυσιολογική κατάληξη του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ. Η εξέλιξη αυτή ήταν σε μεγάλο βαθμό αναμενόμενη. Τα εκφυλιστικά φαινόμενα είχαν οργιάσει τα τελευταία χρόνια. Φαινόταν ότι πήγαινε προς τα κει. Βρέθηκε αυτός κάποια στιγμή και μπήκε. Με μια διαδικασία απαράδεκτη.

Σαν να λες «με ένα δίευρο άντε ψήφα και μένα, μπάρμπα». Λες και είμαστε στη λαχαναγορά για να αγοράζουμε μπρόκολα και λάχανα. Αυτή είναι η κατάσταση του ΣΥΡΙΖΑ δυστυχώς και σε άλλα τέτοια αστικά κόμματα το ίδιο συμβαίνει. Μια διαδικασία απαράδεκτη που θα έπρεπε να αφορά τα μέλη ενός κόμματος και όχι γενικότερα αυτό που γίνεται με τους χρηματοδότες, τους χορηγούς, με τα κανάλια που ο ένας ενισχύει τον έναν υποψήφιο και ο άλλος τον άλλον.

● Λένε: «Το ΚΚΕ ωραία τα λέει αλλά δεν θέλει να κυβερνήσει».

Οσο υπάρχει αυτό το σύστημα, αυτός ο συσχετισμός δύναμης, εμείς θα είμαστε σταθερά αντιπολίτευση στις αντιλαϊκές πολιτικές και στο βάρβαρο αυτό σύστημα που αυτές υπηρετούν. Θα έρθει όμως η στιγμή που ο ελληνικός λαός με μπροστάρη το εργατικό λαϊκό κίνημα θα βγει μπροστά, θα εξεγερθεί, θα βρεθεί μαζικά στους δρόμους του αγώνα. Εμείς εδώ, και τότε όπως και τώρα, παρόντες θα είμαστε για να κάνουμε την εργατική λαϊκή διακυβέρνηση, να πάρει ο λαός την εξουσία με συγκεκριμένο πρόγραμμα το οποίο είναι το πρόγραμμα του ΚΚΕ. Αυτά είναι καθαρά τα ζητήματα.

Αλλά να συμμετάσχουμε σε κυβερνήσεις ως τσόντα κάποιων συμβιβασμένων, που το πρόγραμμά τους, η πολιτική τους πρόταση ταυτίζεται με το καπιταλιστικό σύστημα, με την εξυπηρέτηση μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων και όχι της πλειοψηφίας του εργαζόμενου λαού μας δεν θα το κάνουμε στον αιώνα τον άπαντα. Είμαστε ξεκάθαροι και το λέμε στον ελληνικό λαό. Παλεύουμε για να αλλάξουν όλα αυτά, να τα ανατρέψουμε και να οικοδομήσουμε τη νέα κοινωνία όπου θα είμαστε παρόντες και σε επίπεδο εξουσίας μαζί με τον λαό.

● Ο ηγέτης ενός κόμματος, πέρα από τις ικανότητες και τον δυναμισμό, χρειάζεται ειδικό τρόπο διαχείρισης όλων των προβλημάτων. Δεν είναι μεγάλος πνευματικός και ψυχικός κόπος;

Εγώ νιώθω μέλος, στέλεχος, στρατιώτης στην υπηρεσία του Κόμματος και του εργατικού λαϊκού κινήματος. Αυτό είναι το κριτήριο, πρυτανεύει στη σκέψη μου, και όχι μόνο στη δική μου, αλλά και των προηγούμενων που έχουν βρεθεί σε αυτή τη θέση ευθύνης. Για εμάς το να είσαι γ.γ. της Κ.Ε. δεν σημαίνει τίποτα περισσότερο από το ότι έχεις εξίσου ευθύνες με όλους τους υπόλοιπους και παραπάνω.

Απ’ αυτή την άποψη προσπαθεί ο καθένας μας να ανταποκριθεί στη δουλειά που τον χρεώνει το κόμμα σε κάθε φάση. Οποιοδήποτε καθήκον προσπαθείς να το εκπληρώσεις, να βάλεις κι εσύ το λιθαράκι σου σε αυτή τη μεγάλη υπόθεση του σοσιαλισμού-κομμουνισμού, των στόχων που θέτουμε, των ιδανικών και των αξιών που υπηρετούμε.

● Εχετε ελεύθερο χρόνο να συναναστραφείτε με τον εαυτό σας;

Θεωρώ ότι υπάρχει χρόνος για τα πάντα. Για προσωπική ζωή, την οικογένεια, τη σύζυγο, το παιδί, τους φίλους, να διαβάσεις ένα βιβλίο, να ακούσεις μουσική κ.λπ.

● Συγχωρείτε εύκολα τους ανθρώπους;

Γενικά δεν παρεξηγώ, ούτε κρατάω κακία. Δεν τους δικαιολογώ, αλλά νομίζω ότι με τη δική μου στάση μπορώ να ερμηνεύσω γιατί κάποιος συμπεριφέρθηκε με λάθος τρόπο και βεβαίως θα προσπαθήσω να βελτιωθεί, να το ξεπεράσει και να ζητήσει συγγνώμη.

Οπως κι εγώ ζητάω συγγνώμη όταν έχω κάνει λάθος.

● Πιστεύετε ότι σήμερα υπάρχουν ήρωες;

Ε βέβαια. Οι ήρωες της καθημερινότητας, των αγώνων. Για παράδειγμα οι λιμενεργάτες στην Cosco, που μπήκαν μπροστά, έβαλαν τα χέρια τους και τα στήθη τους και δεν άφησαν να φορτωθεί το πλοίο με τα όπλα που θα πήγαιναν για τον πόλεμο στο Ισραήλ και στην Ουκρανία.

● Μπελογιάννηδες υπάρχουν;

Κάθε εποχή δημιουργεί τους δικούς της ήρωες. Τώρα δεν είναι ακριβώς η εποχή των εκτελέσεων και των μεγάλων διώξεων, για να δημιουργούνται εμβληματικοί ήρωες, αλλά αν χρειαστεί, πάλι θα υπάρξουν Μπελογιάννηδες.

● Ο κόσμος αισθάνεται ανυπεράσπιστος. Ζούμε με ανασφάλεια.

Πρέπει να σκεφτούμε τις πραγματικές αιτίες που κρύβονται πίσω από κάθε τι. Γιατί η βία έχει τη μορφή της χειροδικίας και της βιαιοπραγίας ενάντια σε ανυπεράσπιστες γυναίκες, σε παιδιά, αλλά βία είναι και όταν αρπάζουν τα κοράκια το σπίτι κάποιου.

Η ζωή του αποτελεί το συμβολικό παράδειγμα του ανηφορικού δρόμου προς τη γνώση, την αισθητική παιδεία, τον αγώνα και τη μάθηση από τα παιδικά του χρόνια. Αυτά αποβλέπει ο Δημήτρης Κουτσούμπας να επεκταθούν παντού, σε πλατύτερα στρώματα και όχι μόνο στους ευνοημένους.